حقایق و اطلاعاتی که در مورد دندان سگ لازم است بدانید!

دهان سالم، نشانه‌ ای از یک سگ سالم است! همان‌ طور که ما انسان‌ ها برای حفظ سلامت دندان‌ های‌ خود تلاش می‌ کنیم، مراقبت از دندان‌ های سگ‌ ها نیز بخشی مهم از مسئولیت‌ های ما به‌ عنوان صاحبان حیوانات خانگی است. دندان‌ ها هم در خوردن و جویدن غذا نقش دارند، هم در بازی، نگه‌ داشتن اشیاء و حتی ابراز احساسات سگ ‌ها نیز مؤثر هستند. شناخت ساختار دندان‌ های سگ، مراحل رشد آن ‌ها و راه‌ های مراقبت صحیح، کمک می‌ کند تا از بروز بسیاری از بیماری‌ ها جلوگیری کنیم و زندگی راحت‌ تری را برای دوست پشمالوی خود فراهم سازیم. در این مقاله به‌ طور کامل به بررسی دندان‌ های سگ‌ ها، تعداد و عملکرد آن‌ ها، نشانه‌ های مشکلات دندانی و روش‌ های مراقبت روزانه خواهیم پرداخت.

یکی از مهم‌ ترین راه‌ های پیشگیری از مشکلات دندانی در سگ ‌ها، استفاده از تغذیه‌ ی صحیح و متناسب با نیازهای آن‌هاست. اگر به سلامت دهان و دندان سگ ‌تان اهمیت می‌ دهید، پیشنهاد می ‌کنیم نگاهی به غذای سگ بیاندازید و گزینه ای مناسب برای دوست وفادار خود انتخاب کنید.

سگ های بالغ چه تعداد دندان دارند؟

نوع دندان	تعداد دندان های فک بالا	تعداد دندان های فک پایین	سن رویش (ماه)	عملکرد
پیش‌ دندان (Incisors)	6	6	2 تا 5 ماه	گرفتن و نگه داشتن
نیش (Canines)	2	2	5 تا 6 ماه	پاره کردن
پیش ‌آسیاب (Premolars)	8	8	4 تا 6 ماه	جویدن
آسیاب (Molars)	4	4	4 تا 7 ماه	جویدن

سگ‌ های بالغ دارای ۴۲ دندان دائمی هستند. با رشد سگ ‌ها، تعداد و نوع دندان‌ های آن‌ ها تغییر می‌ کند. دندان ‌های دائمی معمولا بین ۳ تا ۷ ماهگی رشد می‌ کنند.
فک بالایی سگ که به آن «فک بالا» گفته می ‌شود، دارای ۲۰ دندان است و فک پایینی یا «فک پایین» دارای ۲۲ دندان می ‌باشد.
در مجموع، سگ‌ ها تعداد دندان بیشتری نسبت به انسان ‌ها دارند؛ چرا که انسان ‌ها تنها ۳۲ دندان دارند.

توله سگ ها چه تعداد دندان دارند؟

نوع دندان	تعداد دندان های فک بالا	تعداد دندان های فک پایین	سن رویش (هفته)	عملکرد
پیش‌دندان ‌ها (Incisors)	6	6	4 تا 6	گرفتن و نگه داشتن
نیش ‌ها (Canines)	2	2	3 تا 5	پاره کردن
آسیای کوچک (Premolars)	6	6	5 تا 6	جویدن

توله ‌سگ ‌ها بدون دندان متولد می ‌شوند و معمولا تا سن ۳ تا ۴ هفتگی دندان ‌های شیری ‌شان شروع به رشد نمی‌ کنند. به ‌طور معمول، تا سن ۳ تا ۵ ماهگی تمام ۲۸ دندان شیری آن ‌ها رشد کرده‌ اند. با این حال، برخی از توله‌ سگ ‌ها به ‌ویژه نژادهای کوچک و سگ‌ های عروسکی ممکن است برای کامل شدن رشد دندان ‌های شیری و دائمی خود به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.

مطالعه بیشتر: اسم سگ با معنی و تلفظ

انواع دندان های سگ و عملکرد هر کدام

هر نوع از دندان ‌های سگ شامل دندان ‌های پیشین، نیش، آسیای کوچک و آسیای بزرگ وظیفه‌ ای خاص دارد. در ادامه با محل قرارگیری و کاربرد هر کدام آشنا می‌ شویم:

دندان های پیشین (Incisors)

این دندان‌ ها در جلوی دهان قرار دارند. فک بالا و پایین هرکدام ۶ دندان پیشین دارند (در مجموع ۱۲ عدد). سگ‌ ها از دندان‌ های پیشین برای گرفتن اشیاء مانند غذا استفاده می ‌کنند. همچنین در خراشیدن، گاز گرفتن غذا و حتی تمیز کردن خود نیز نقش دارند.

دندان های نیش (Canines)

دندان ‌های نیش بلندترین دندان‌ های جلوی دهان هستند. سگ‌ ها در مجموع ۴ دندان نیش دارند (۲ عدد در فک بالا و ۲ عدد در فک پایین). این دندان ‌ها قوی، تیز و کمی خمیده ‌اند و به سگ کمک می‌ کنند غذا یا اشیاء را پاره و نگه‌ داری کنند.

دندان‌ های آسیای کوچک (Premolars)

پشت دندان ‌های نیش قرار دارند. سگ ‌های بالغ ۱۶ دندان آسیای کوچک دارند ۸ عدد در فک بالا و ۸ عدد در فک پایین. از این دندان ‌ها برای بریدن و آسیاب کردن غذا استفاده می‌ شود.

دندان ‌های آسیای بزرگ (Molars)

این دندان‌ ها در عقب ‌ترین بخش دهان قرار دارند و از نظر شکل تا حدودی شبیه دندان‌ های آسیای کوچک هستند. سگ ‌ها ۴ دندان آسیای بزرگ در فک بالا و ۶ عدد در فک پایین دارند. وظیفه ‌ی اصلی آن ‌ها خرد کردن غذا به قطعات کوچک ‌تر برای راحت ‌تر بلعیدن و هضم بهتر است.

آیا دندان سگ ها می افتد؟

توله ‌سگ ‌ها معمولا از حدود ۳ تا ۴ ماهگی شروع به از دست دادن دندان ‌های شیری خود می‌ کنند؛ زمانی که دندان‌ های دائمی در حال رشد هستند. این روند طبیعی است. اما اگر سگ بالغ شما دندانی از دست می ‌دهد، این موضوع طبیعی نیست و باید جدی گرفته شود. در چنین شرایطی، حتما با دامپزشک مشورت کنید.

در ادامه با رایج ‌ترین دلایل از دست دادن دندان‌ های دائمی در سگ‌ ها آشنا می ‌شویم:

بیماری پریودنتال (لثه و دندان)

شایع ‌ترین دلیل از دست رفتن دندان در سگ‌ ها، بیماری پریودنتال پیشرفته است. این بیماری ناشی از عدم مراقبت صحیح از دندان‌ هاست. اگر دندان‌ ها به ‌طور مرتب مسواک زده نشوند یا توسط دامپزشک تمیز نشوند، جرم و پلاک باعث التهاب لثه، لق شدن و در نهایت افتادن دندان می‌ شود.

بدن سگ در برابر دندان‌ های پوسیده واکنش دفاعی نشان می‌ دهد که دردناک و ناراحت‌ کننده است. در موارد شدید، این عفونت می ‌تواند به اندام‌ های داخلی مانند قلب، کبد و کلیه ‌ها نیز آسیب برساند.

روش های پیشگیری

• مسواک زدن روزانه با خمیر دندان مخصوص سگ ها
• تمیز کردن منظم دندان توسط دامپزشک

آسیب یا ضربه (تروما)

دندان‌ های سگ می ‌توانند در اثر جویدن اشیاء سخت یا وارد شدن ضربه به دهان آسیب ببینند. رایج ‌ترین دلایل شامل جویدن استخوان ‌های سفت، اسباب ‌بازی‌های نامناسب یا تصادف است.

روش های پیشگیری

• از دادن استخوان ‌های سفت مانند استخوان گاو یا خوک خودداری کنید.
• به جای آن از تشویقی ‌های سگ مخصوص دندان یا اسباب ‌بازی ‌های مناسب استفاده کنید.

پوسیدگی دندان

دندان‌ های سگ‌ ها به دلیل استفاده گسترده (برای گرفتن، جویدن، بازی و ...) نسبت به دندان انسان ‌ها سریع ‌تر پوسیده می‌ شوند. ورود مواد آلوده مثل مو، خاک، غذا و حتی مدفوع به دهان نیز به این مشکل دامن می‌ زند.

برخی نژادها مانند سگ‌ های نژاد کوچک و گری ‌هوندها بیشتر در معرض پوسیدگی شدید دندان قرار دارند و ممکن است در طول زندگی، چندین دندان خود را از دست بدهند.

روش های درمان

• تمیزکاری حرفه ‌ای توسط دامپزشک همراه با بیهوشی
• در صورت نیاز، کشیدن دندان‌ های بیمار برای جلوگیری از درد و عفونت

نکته: نگران نباشید! سگ‌ ها حتی بدون دندان هم می‌ توانند غذا بخورند و به زندگی عادی ادامه دهند.

چگونه از افتادن دندان در سگ ها جلوگیری کنیم؟

حفظ سلامت دهان و دندان سگ‌ها نقش بسیار مهمی در سلامت عمومی و کیفیت زندگی آن‌ها دارد. اگر متوجه شدید که سگ شما دندانی را از دست داده است، دندان‌هایش لق شده‌اند یا بوی دهانش به‌تدریج بدتر شده، بهتر است در اسرع وقت با دامپزشک مشورت کنید.

منتظر نمانید تا حیوان خانگی‌ تان به دلیل درد یا ناراحتی از خوردن غذا خودداری کند. معاینه ‌های سالانه بهترین فرصت برای بررسی وضعیت دندان ‌ها و گفت ‌و گو با دامپزشک درباره ‌ی سلامت دهان سگ ‌تان است؛ پیش از آنکه مشکلات جدی ‌تری ایجاد شود.

مطالعه بیشتر: هاری در سگ ها، تهدیدی جدی برای انسان و حیوان

نشانه های مشکلات دندانی در سگ ها چیست؟

اگر سگتان دچار مشکلات دندانی باشد، معمولا با برخی نشانه ‌های مشخص همراه است. در ادامه مهم ‌ترین علائم مشکلات دهان و دندان در سگ ‌ها را بررسی می ‌کنیم:

• بوی بد دهان
• تغییر در عادت های غذا خوردن
• آبریزش دهان
• تورم اطراف دهان یا لثه ها
• خونریزی از لثه ها

چه نژادهایی بیشتر درگیر مشکلات دندانی هستند؟

سگ‌ هایی که بیشتر در معرض مشکلات دندانی هستند معمولا ویژگی ‌هایی مانند دهان کوچک، فک فشرده یا دندان ‌های به‌ هم ‌فشرده دارند. نژادهای زیر بیشتر مستعد بیماری ‌های دهان و دندان هستند:

• پاگ (Pug)
• یورکشایر تریر (Yorkshire Terrier)
• چی هواهوا (Chihuahua)
• پودل مینیاتوری (Miniature Poodle)
• داشهوند (Dachshund)
• پکینیز (Pekingese)
• مالتیز (Maltese)
• بولداگ فرانسوی و انگلیسی (French & English Bulldog)
• امریکن بولی

مطالعه بیشتر: غذای ممنوعه سگ ها

نکاتی برای مراقبت روزانه از دندان سگ

رسیدگی منظم به دندان‌ های سگ، نقش مهمی در جلوگیری از بیماری‌ های دهان و دندان ایفا می‌ کند. با رعایت چند نکته ساده می ‌توان از بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد:

• عادت دادن توله ‌سگ به مسواک زدن از سن پایین
• استفاده از خمیر دندان مخصوص حیوانات و بدون زایلیتول
• انتخاب مسواک مناسب با سایز دهان سگ
• تشویق سگ به جویدن اسباب ‌بازی‌ های مخصوص دندانی
• بررسی هفتگی دهان و دندان

نتیجه گیری

دندان‌ های سالم، کلید لبخند پرانرژی و زندگی شادتر سگ‌ ها هستند. هرچند آن ‌ها حرف نمی‌ زنند، اما با رفتارشان نشان می ‌دهند که چه زمانی درد دارند یا نیاز به مراقبت بیشتری دارند. رسیدگی منظم به دهان و دندان سگ، نه ‌تنها از بروز مشکلات جلوگیری می ‌کند، بلکه اعتماد، آرامش و سلامت را برای دوست وفادارتان به ارمغان می ‌آورد. پس از همین امروز، این مراقبت را به بخشی از روتین زندگی سگ‌ تان تبدیل کنید؛ او شایسته‌ بهترین‌ هاست.

سوالات متداول

آیا سگ ها دندان عقل دارند؟

خیر، برخلاف انسان ها، سگ ها دندان عقل ندارند و مجموعه دندان های آنها بدون نیاز به این نوع دندان کامل است.

آیا توله سگ ها با دندان متولد می شوند؟

خیر. توله ‌سگ ‌ها هنگام تولد دندان قابل مشاهده ندارند. دندان ‌های شیری آن‌ ها معمولا از حدود سه تا چهار هفتگی شروع به رشد می‌ کنند.

سگ های بالغ چند دندان دارند؟

تمام سگ‌ های بالغ، صرف‌ نظر از نژاد و اندازه، دارای ۴۲ دندان دائمی هستند؛ شامل ۲۰ دندان در فک بالا و ۲۲ دندان در فک پایین.

دندان های شیری باقی مانده چه هستند؟

اگر دندان‌ های شیری توله ‌سگ به‌ موقع نیفتند و هم‌ زمان با دندان ‌های دائمی در دهان باقی بمانند، به آن‌ ها «دندان ‌های باقی‌ مانده» گفته می ‌شود. این وضعیت می ‌تواند منجر به ازدحام دندانی و مشکلات دیگر شود و معمولا نیاز به بررسی و اقدام دامپزشکی دارد.

آیا دندان های باقی مانده خطرناک هستند؟

بله، اگر این دندان ‌ها به ‌موقع برداشته نشوند، ممکن است باعث کج شدن دندان ‌های دائمی و مشکلات جدی در جویدن و بهداشت دهان شوند. دامپزشک معمولا کشیدن این دندان ‌ها را توصیه می کند.

چطور می توان سلامت دندان را حفظ کرد؟

برس زدن منظم دندان ‌ها، استفاده از تشویقی‌ های مخصوص تمیزکننده دندان، بررسی دوره‌ ای توسط دامپزشک و استفاده از غذای سگ با فرمولاسیون مناسب برای سلامت دهان از مهم ‌ترین روش‌ ها برای پیشگیری از مشکلات دندانی هستند.