10 نژاد معروف گربه خانگی در دنیا و 10 اصل تربیت بچه گربه برای نگهداری در منزل

امروزه نگهداری از حیوانات خانگی در منزل به یک بخش رو به افزایش در زندگی شهری تبدیل شده است. برای خانواده ها و به ویژه آنها که دارای فرزند خردسال هستند، انتخاب یک نژاد مناسب و تربیت اصولی آن از زمانی که نوزاد است، می تواند امری خطیر و حساس باشد. این موضوع از نظر حفظ آسایش، سلامتی و امنیت خانواده و به ویژه فرزندان نوزاد یا خردسال خانواده و همسایگان و در مجموع فضای زیست شهری بسیار مهم است. انتخاب یک نژاد مناسب برای شرایط هر خانواده و تربیت درست گربه خانگی از زمان نوزادی تا بلوغ از جهت جلوگیری از ازدیاد حیوانات رها شده و معضلات ناشی از آن نیز مهم است. این موضوع در جلوگیری از افت ویژگی های اخلاقی مهمی مانند حس مسئولیت پذیری، صبر و تحمل و رفتار متعادل در تعامل با اجتماع و سیار خصایل مفید می تواند مفید واقع شود و حتی باعث بهبود آن ها شود.

بنابراین، قبل از تصمیم گیری در مورد به خانه آوردن یک حیوان خانگی و به ویژه سگ یا گربه خانگی، باید تمام جوانب امر و از جمله مهم ترین آن ها که مواردی مانند نیازهای تربیتی، نیازهای تغذیه ای، نظافتی، فضای نگهداری و ... است را با دقتی وسواس گونه در نظر گرفت. از الزامات و پیش نیاز های این امر، به دست آوردن شناخت درست از ویژگی های هر نژاد گربه خانگی و نیازهای تربیتی بچه گربه ها (از زمان از شیرگیری تا بلوغ کامل) است.

پس ابتدا به معرفی ۱۰ نژاد بسیار محبوب و مشهور گربه خانگی در دنیا پرداخته خواهد شد:

نژاد پرشین (Persian Cat)

شاید میزان شهرت گربه نژاد پرشین یا پارسی یا ایرانی به گوش همگان رسیده باشد. از نظر بسیاری، بهترین نژاد گربه برای نگهداری است. اگر از موهای بلند این نژاد به عنوان یکی از نژادهای موبلند و زحمت های احتمالی در نظافت آنها (چه خود گربه و چه محیط منزل) صرفنظر گردد، این نژاد به زیبایی، مهربان و آرام بودن و راحتی و انعطاف پذیری مناسب نسبت به محیط داخل منزل مشهور هستند

ویژگی های ظاهری شاخص این نژاد مواردی مانند سر و گونه گرد و اصطلاحاً کپل، بینی کوچک و کوتاه (البته دو نوع عادی و دارای صورت صاف دارد)، موهای کرکی و رنگ پوشش بسیار متنوع را با جثه ای متوسط در بین سایر نژادها و میانگین وزن حدوداً بیش از سه کیلو تا پنج و نیم کیلو را در بر میگیرد. آن طور که در منابع تاریخی آمده است، این نژاد در اوایل قرن هفدهم میلادی از ایران به ایتالیا رفته است و تا قرن نوزدهم میلادی بعنوان یک نژاد محبوب در اروپا مطرح شده و بعدها به آمریکا نیز برده شده است. برخی افراد بدلیل احتمال بالاتر برخی مشکلات سلامتی و یا صرفاً سلیقه شخصی، نوع عادی نژاد پرشین را به نوع دارای صورت صاف ترجیح می دهند

تشخیص نژاد پرشین از برخی نژادها و به خصوص نژاد آنگورا که از ترکیه امروزی منشأ گرفته است، کمی نیاز به دقت بیشتر دارد اما از قدیم، نژاد پارسی را به واسطه دم بلندتر، موهای پرپشت تر، سر بزرگتر و گوش های نوک تیزتر از نژاد آنگورا تشخیص داده اند

از ویژگی های مناسب آن برای نگهداری در خانه می توان به ویژگی هایی مانند رفتار باوقار مانند نداشتن صدای بلند و حرکات و از جا پریدن های ناگهانی، عدم قلمرو طلبی افراطی و انعطاف پذیری مناسب نسبت به تغییرات عادی در محیط اشاره نمود و در منابع مختلف هماهنگی خوبی با کودکان از این نژاد گزارش شده است.
نژاد رگ دال (Ragdoll Cat)

یک نژاد بسیار محبوب است که منابع مختلف به عنوان یکی از برترین نژادهای گربه خانگی از نظر جمعیت شناخته شده است. این نژاد به ویژگی هایی مانند پوشش بدنی بلند با رنگ های روشن، رفتار فوق العاده ملایم و مهربان، همراهی مداوم با صاحب خود در خانه (به همین خاطر بعنوان نژادی با رفتار مشابه سگ ها شناخته می شوند)، ارتباط خوب و علاقه به کودکان، علاقه به بازی و آموزش پذیری مناسب مشهور است. جثه نسبتاً بزرگی دارند و وزن بدنی بین ۵/۴ تا حتی ۹ کیلوگرم را دارا هستند.
نژاد اگزوتیک موکوتاه (Exotic Shorthair Cat)

این نژاد که در واقع بعنوان نسخه ای موکوتاه از نژاد پرشین پرورش داده شده است، ویژگی های مشترک زیادی با این نژاد و خصوصاً تیپ دارای صورت صاف، دارد. این نژاد با پوشش کوتاه، ضخیم و متراکم خود گزینه مناسبی برای افرادی است که ویژگی های گربه نژاد پارسی را می پسندند، اما دردسرهای پوشش موی بلند مانند هزینه و زمان بر بودن نگهداری از گربه های دارای پوشش بلندتر و نیاز احتمالی بیشتر به جمع آوری موها از فضای منزل را نمی پسندند. این نژاد به مهربانی و بازیگوشی مشهور بوده و در خانه صاحب خود را (مشابه با نژاد رگ دال) مانند یک سگ وفادار دنبال می کنند
نژاد حبشی (Abyssinian Cat)

این نژاد که به عنوان یکی از قدیمی ترین نژادهای گربه اهلی هنوز در حال زیست در دنیا شناخته می شود، به ویژگی هایی مانند کنجکاوی، هوش زیاد و علاقه وافر به پریدن و بالارفتن و بازی با اسباب بازی در کنار مراقبت آسان و صدای ملایم، عجین شدن راحت با سایر حیوانات خانگی و کودکان، مهربانی و وفاداری شناخته شده است. یکی از ویژگی های جالب این نژاد به پوشش بدنی خاص آنها باز می گردد که در هنگام تولد معمولاً تیره رنگ است، اما تا هنگام بلوغ به روشنی گراییده و رخ موج دار با تغییر رنگ نسبت به انعکاس نور به رنگ های پایه و بدون آمیختگی به رنگ خاکستری است که اگر نقاط سفیدی هم در قسمت چانه دیده می شود باید به همین نقطه محدود شود. به این الگوی رنگ که خاص این نژاد است اصطلاحاً الگوی رنگ تیک دار یا تیک خورده (Ticked) گفته می شود. این نژاد اصولاً دارای جثه متوسط و نسبتاً لاغراندام است که گوش های نوک تیز نسبتاً بزرگی نیز دارد و دم بلند و باریک نیز جزو ویژگی های ظاهری آن است
نژاد اسفینکس یا اسفنکس (Sphynx Cat)

یک نژاد دارای شکل و شمایل خاص و منحصر به فرد است که از دهه ۱۹۶۰ میلادی اصلاح نژاد و پرورش آن به شکل نژادی دارای پوشش بسیار کم پشت و یا حتی کلاً بدون پوشش یا اصطلاحاً پوشش دارای حالت جیر آغاز شده است. این نژاد به عنوان یک نژاد جدید اما رو به گسترش در جهان، به چشم ها و گوش های بزرگ خود نیز مشهور بوده و به ویژگی هایی مانند بازیگوشی، پرانرژی بودن، علاقه به در مرکز توجه بودن و ویژگی های همراهی مداوم با صاحب خود (رفتار سگ گونه) شناخته شده است. البته به دلیل پوشش بسیار کم پشت، چندان وقت گذرانی طولانی مدت در بیرون از خانه برای این نژاد توصیه نمی شود و بیشتر به عنوان یک نژاد به شدت خانگی عنوان شده است. گرچه به نظر می رسد که این نژاد از نظر آرایش و شانه نمودن موها و موریزی دردسری ندارد، اما مراقبت های پوستی خاص خود مانند نیاز به کرم ها و محلول های محافظ پوست، حمام هفتگی و مراقبت در برابر نور مستقیم و طولانی مدت خورشید را دارد.
نژاد دوون رکس (Devon Rex Cat)

این نژاد نیز به مانند نژاد اسفینکس، یک نژاد جدید اصلاح نژاد شده است که سابقه اصلاح نژاد آن به دهه ۱۹۵۰ میلادی باز می گردد. ویژگی ظاهری بارز این نژاد نیز چشم ها و گوش های بسیار بزرگ نسبت به اندازه سر است. اما پوشش بدنی آن نسبت به نژاد اسفینکس بسیار پرپشت تر است که البته دارای پوشش کوتاهی است. به طوری که این نژاد جزو نژادهای دارای خاصیت آلرژی زایی پایین قرار گرفته است. از نظر خلق و خو و رفتاری دارای ویژگی های جالب توجهی مانند هوش و آموزش پذیری بالاتر از سطح متوسط، علاقه بالا به تعامل با کودکان و سایر حیوانات خانگی، بازیگوشی و علاقه زیاد به اسباب بازی ها و اشتیاق به در مرکز توجه بودن هستند. این موضوع نشان می دهد که نمی توان آن ها را به مدت طولانی ترک نمود.
نژاد موکوتاه آمریکایی (American Shorthair Cat/ A SH)

این نژاد که از گربه های اروپایی وارداتی به آمریکای شمالی برای حفاظت از انبارها و منابع غذایی منشعب شده و به دلیل توان بالای خود در کنترل آفاتی مانند موش ها شناخته شد، اکنون به دلایلی مانند رفتار ملایم و صبورانه با کودکان، ارتباط خوب با سایر حیوانات خانگی و وفاداری خود شناخته می شوند. این نژاد یکی از اجداد اولیه گربه های خانگی امروز و تحت عنوان نژاد موکوتاه اهلی نیز شناخته می شود. از ویژگی های ظاهری و فیزیکی بارز آن، بدن عضلانی با جثه متوسط و پاهای ضخیم با وزنی حدود ۵ تا ۷ کیلوگرم برای نرها و حدود ۷.۲ تا ۵.۵ کیلوگرم برای ماده ها قابل ذکر است.
نژاد موکوتاه انگلیسی یا بریتانیایی (British Shorthair Cat)

این نژاد هم به عنوان یکی از اجداد گربه های امروزی شناخته شده است که تفاوت عمده آن با نژاد موکوتاه آمریکایی در چشمان بزرگ تر و سر گردتر آن است. اما نژاد موکوتاه آمریکایی بدنی کمی تنومندتر و قدی کمی بلندتر از نژاد موکوتاه بریتانیایی دارد. گربه های نژاد موکوتاه بریتانیای با وجود داشتن ظاهر و استخوان بندی درشت و بدنی عضلانی همراه با پوشش و خز متراکم، در منابع به عنوان یکی از صلح جو ترین نژادهای گربه ذکر شده اند که بسیار صبور و وفادار به صاحبان خود هستند. گرچه بیشتر وقت خود را به استراحت می گذرانند اما در صورت تنها ماندن به مدت طولانی نیز خود را سرگرم می نمایند. البته این نژاد مانند نژادهایی مثل پرشین، بنگالی و اسفینکس جزو نژادهای گران قیمت است
نژاد اسکاتیش فولد (Scottish Fold)

این نژاد نیز یک نژاد محبوب و گران قیمت است که به دلیل چشم های گرد و درشت و بازیگوشی و خوش برخوردی خود مشهور هستند. همچنین صدای اصطلاحاً "میو میو" و "خر خر" ملایم و متفاوتی نسبت به سایر نژادهای گربه دارند. دلیل نامگذاری این نژاد به فرم خاص خم شدگی و چین خوردگی گوش های این نژاد بر می گردد. این نژاد در دهه ۱۹۶۰ میلادی و برای اولین بار در یک مزرعه اسکاتلندی مشهور و به دنیا معرفی شدند و به نام همین مزرعه نژاد کوپاری یا کیوپاری (Coupari) نیز نامیده شدند.
گربه های موکوتاه اهلی عادی (Domestic Short Hair/ DSH)

ذکر این نکته جالب توجه است که حتی گربه هایی که تحت عنوان گربه های خیابانی شناخته می شوند نیز تحت یک نژاد با عنوان گربه های موکوتاه عادی یا موکوتاه اهلی طبقه بندی شده اند. این موضوع از موقعی به رسمیت شناخته شد و مورد قبول بسیاری قرار گرفت که بحث به سرپرستی گرفتن گربه های رها شده یا خیابانی مطرح شد. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که برخی نژادهای موکوتاه اصیل و شجره نامه دار فعلی نیز که حتی برای نمایش های زیبایی گربه ها انتخاب می شوند نیز دارای اجداد خانگی غیر اصیل بوده اند

معتبرترین مراجع ثبت شجره ای گربه ها در دنیا مثل فدراسیون جهانی گربه سانان (FIFe) و فدراسیون جهانی گربه ها (WCF) نیز ثبت گربه های دارای هر نوع الگوی رنگی و رنگ چشم ها و طول دم را مجاز نموده اند. با توجه به اینکه گربه های موکوتاه عادی یا اهلی که بخش اعظم گربه های خیابانی نیز از این دسته هستند، نقش غیر قابل انکاری در اصلاح نژاد در نژادهای اصیل و خوشنامی مثل نژاد موکوتاه آمریکایی و نژادهای موکوتاه اروپایی (موکوتاه سلتیک) داشته اند؛ هر فردی که یکی از این گربه ها را با رعایت اصول دامپزشکی مانند واکسیناسیون و درمان ضد انگلی و ایجاد شرایط مناسب برای تربیت و نگهداری، به سرپرستی گرفته است. می تواند از داشتن گربه خود راضی بوده و در کنار آن شاد باشد.

بر اساس معرفی که از مشهورترین و نژادهای گربه در دنیا صورت گرفت، معیار انتخاب اصلی اولویت های هر فرد از نظر امکانات و شرایط نگهداری، وضعیت خانوادگی (مجرد یا متأهل یا کم فرزند یا پر فرزند)، ویژگی های رفتاری موردپسند و ... باشد. همان طور که مشاهده شد، معیار اساسی مشترک نژادهای پرطرفدار گربه در دنیا، مواردی مانند سروصدای کم، آلرژی زایی و موریزی کم، خوش رفتاری به ویژه با کودکان و سایر حیوانات خانگی، حساسیت کمتر در موضوع قلمرو طلبی و آموزش پذیری بالا و ... است که حتی در گربه های خیابانی عادی نیز در صورت تربیت اصولی و رعایت اصول به سرپرستی گرفتن و سن مناسب به سرپرستی گرفتن قابل انتظار است

10 اصل اساسی تربیت گربه (بچه گربه ای که تازه به منزل آورده شده):

نکته اساسی در اصول تربیت گربه ها صبر و حوصله کافی و اصل پیشرفت پله به پله و دادن زمان کافی برای موفقیت است که البته در صورت اخذ مشورت اصولی از متخصصین امر در انتخاب و تربیت هر حیوان خانگی از جمله گربه ها یک موضوع بسیار راهگشا است. قبل از معرفی اصول تربیتی، این نکته قابل ذکر است که بهره مندی از یک مرجع بررسی و مقایسه جامع تمام نیازهای صاحبان حیوانات خانگی که توسط خدمات مشاوره تخصصی و سهل الوصول نیز پشتیبانی شود، کمک می کند که علاوه بر تامین آسایش، سلامت و امنیت آن ها، از نظر اجتماعی نیز نگهداری از حیوانات خانگی در مسیر اصولی مناسب خود قرار گیرد. اپلیکیشن و وب سایت مرغابی تمامی این امکانات را با جامعیت و سهولت در اختیار علاقمندان به نگهداری و به سرپرستی گرفتن حیوانات خانگی و صاحبان حیوانات خانگی ارائه می دهد

زمان مناسب برای پذیرفتن و آموزش بچه گربه در نظر گرفته شود

اگر بچه گربه ها در سن مناسب به سرپرستی گرفته نشوند ممکن است عواقبی مانند تنش پذیری و ترس و عدم سازگاری بالا را به همراه داشته باشد. معمولاً سن ۱۰ تا ۱۲ هفتگی (بعد از دو ماهگی تا سه ماهگی) به عنوان سن مناسب برای به سرپرستی گرفتن بچه گربه ها مورد اشاره قرار گرفته است و اگر به سن ۶ هفتگی و قبل از آن نزدیک شود، انتظار بیشتری می رود تا عواقب مربوطه بروز یابد. به سرپرستی گرفتن بچه گربه ها در سن مناسب آن ها را سازگارتر و دارای رفتار دوستانه با خانواده بار می آورد. البته اگر شرایط طوری باشد که ناچاری به عدم رعایت زمان مناسب پیش آید، حتماً با افراد و مراکز مجرب و دامپزشکان متخصص مشورت گردد.
اصول کار حتماً مدنظر قرار گیرد

اصول اولیه ای مانند موارد زیر در بدو امر باید مورد توجه قرار گیرند:
- ایجاد حس امنیت با کارهای ساده ای مانند در اختیار قرار دادن یک جعبه مقوایی یا پتوی مناسب
- تأمین احتیاجات تغذیه ای با ترکیب درست و مناسب و اختصاصی همان سن و حتی همان نژاد (به ویژه در سال اول زندگی)
- آموزش به استفاده از خاک بستر به طوری که بچه گربه بعد از بیدارشدن از خواب در جعبه حاوی خاک بستر مناسب قرار گیرد و حفر کردن آن به آرامی با پنجه های خودش شبیه سازی شود
- هرگز یک بچه گربه به خاطر گم کردن جای خاک بستر مورد تنبیه قرار نگرفته و همواره برای استفاده درست از آن تشویق شود
- برای جلوگیری از آسیب به وسایل خانه محل و وسیله مناسب برای خراشیدن و چنگ زدن (اسکرچر) تهیه و در اختیار او قرار گیرد، زیرا چنگ زدن به دلایل مختلف از جمله دفع استرس، تیز نمودن ناخن ها، انجام ورزش و فعالیت بدنی و بی حوصلگی یا مشخص نمودن قلمرو یک رفتار طبیعی در گربه ها است
اعضای خانواده باحوصله و به آرامی به او معرفی شوند

طبق اصل پله پله یا مرحله به مرحله بودن آموزش و پیشبرد آن باحوصله و صبر کافی باید معرفی اعضای خانواده را به بچه گربه بدین شکل انجام داد که او را در یک اتاق ساکت و آرام همراه با غذا و باکس حاوی خاک بستر قرار داد و اعضای خانواده را یکی یکی و با فاصله مناسب به آن معرفی نمود. به ویژه در معرفی کودکان به بچه گربه باید نظارت کافی را داشت. به کودکان یاد داده شود که به آرامی با بچه گربه ارتباط برقرار کنند و قبل و بعد از دست زدن به آن دست های خود را بشورند
مناسب سازی فضای خانه برای داشتن یک گربه

سیم های برق، وسایل کوچک و سموم دفع آفات یا گیاهان خانگی سمی از بچه گربه دور نگه داشته شوند و روی کاسه توالت یا درب توالت فرنگی، درب های کابینت ها و درب ماشین لباسشویی و سایر وسایل مشابه بسته نگه داشته شوند
آشنایی و آموزش اتاق به اتاق

به بچه گربه امکان یک گشت در خانه با معرفی یک اتاق از خانه در هر بار گشت و گذار و با نظارت کافی داده شود. سعی شود از رفتن آن به پشت یا زیر مبلمان و سایر وسایل جلوگیری شود و برای ممانعت از بالارفتن آن از جاهای بلند، هر موقع که خواست شروع به بالارفتن یا پرش کند او را روی زمین قرار دهید.
آماده سازی سایر حیوانات خانگی خود برای همزیستی با گربه تازه وارد

اگر از قبل حیوانات خانگی دیگری نیز در منزل دارید، قبل از هرگونه معرفی یا تماس از سلامت آنها مطمئن شده و جهت کاهش اضطراب یا رفع درگیری احتمالی، به گربه های مسن تر توجه بیشتری نمایید. برای مدت کوتاهی می توان اجازه داد که گربه ها به یکدیگر نزدیک شوند تا از طریق بوکشیدن همدیگر را شناسایی کنند. در صورت بروز درگیری آنها را جدا نموده و چند روز دیگر دوباره امتحان کنید. سگ ها را با قلاده به بچه گربه معرفی نموده و با بچه گربه تنها نگذارید. در حضور سگ از دویدن بچه گربه جلوگیری شود تا سگ تلاشی برای تعقیب و گرفتن آن نکند. در طول معرفی حیوانات به یکدیگر، برای رفتار خوبشان به هر دو طرف پاداش دهید
انجام ایمن سازی لازم برای زمان بازی

اسباب بازی های طراحی شده برای بچه گربه ها تهیه و در اختیار بچه گربه قرار گیرد که یکی از الزامات این گونه اسباب بازی ها نداشتن قطعات کوچک قابل بلعیدن است.
حتماً معاینات اولیه لازم انجام شود

نهایتاً تا چند روز بعد از ورود بچه گربه به خانه، دامپزشک آن را حتماً معاینه کند. می توان در مورد همه موارد موردنیاز جهت پرسش از دامپزشک مثل عقیم سازی (معمولاً می توان از سن ۸ هفتگی به بعد عقیم سازی انجام نمود) از قبل لیستی تهیه شود و حتماً با نظر او اقدامات لازمه انجام شود
تأمین ایمنی، آرامش و آسایش لازمه قبل از تنها گذاشتن گربه در منزل

قبل از خروج از منزل، بچه گربه را در یک اتاق ایمن، همراه با موارد مورد نیازش مثل جعبه خاک بستر، اسباب بازی های مناسب و ایمن و آب و غذا قرار دهید که دمای محیط مناسب را نیز داشته باد و اگر تا تاریکی هوا در منزل نیستید، یک چراغ با نور کافی برای او روشن بگذارید. ممکن است در صورت امتحان نمودن و کسب اطمینان از آرامش بخش بودن، یک موسیقی یا صدای مناسب هم در حال پخش برای بچه گربه باشد.
یک جفت گربه پذیرفته شود یا برای تنها نماندن طولانی او تدابیر لازم اتخاذ شود

اگر امکان به سرپرستی گرفتن یک جفت بچه گربه را ندارید، به امکان اذیت شدن حیوان به دلیل تنهایی توجه کنید. در برخی منابع پیشنهاد شده که راهکارهایی مانند در حوله پیچیدن و در نزدیکی بچه گربه قرار دادن یک ساعت دارای صدای تیک تاک به دلیل شبیه سازی ضربان قلب گربه مادر، می تواند مفید مواقع شود. اصولاً رفتار آرام و صحبت کردن با لحن آرام و مهربان با بچه گربه دارای نقش مثبت در کاهش استرس و افزایش راحتی و آرامش در او مثبت دانسته شده است

در جمع بندی این موضوع قابل ذکر است که به سرپرستی گرفتن یک موجود زنده و به خصوص یک بچه گربه که حساسیت بالایی به محیط اطراف دارد را نباید دست کم گرفت و باید تاحدامکان الزامات آن را در نظر گرفت. تدبیر اندیشی کافی در موارد مختلف مانند انتخاب نژاد و سن مناسب، انتخاب و تهیه الزامات و درنظرگرفتن شرایط محیط، خانوادگی، محلی و اجتماعی را نه یک الزام شخصی، بلکه باید یک مسئولیت اجتماعی به حساب آورد تا در کنار بهره بردن از فواید داشتن یک گربه به عنوان حیوان خانگی، جامعه را از بدبینی و منفی نگری نسبت به این کار و بزرگ شدن اثرات منفی احتمالی این کار در دید آن مصون نگه داشت.

کد مطلب : 40