خیابان ها پر از ماجراجویی هایی است که شاید روزانه از کنارشان عبور کنیم اما یکی از قهرمانان خاموش این مسیرها، گربه های خیابانی هستند؛ موجوداتی زیبا، مرموز و گاه دوست داشتنی که با هوشیاری و اعتماد به نفسی شگفت انگیز زندگیشان را سپری می کنند. شاید تا به حال از خود پرسیده باشید این گربه های خیابان گرد که به راحتی در کوچه ها، پارک ها و محله ها پرسه می زنند، از چه نژادهایی هستند؟ آیا نژادهای خاصی در میان گربه های خیابانی رواج دارد؟ در این مقاله، قصد داریم با نژادهای مختلف این گربه ها آشنا شویم و ببینیم چه ویژگی هایی آن ها را تا این حد خاص و جذاب کرده است.
گربه های خیابانی: همراهان پنهان شهر
شهرها، با تمام هیاهو و شلوغی هایشان، خانه هایی برای موجودات کوچک و بزرگ هستند؛ یکی از این موجودات خاموش و همراه، گربه های خیابانی هستند که به شکلی نامحسوس، زندگیشان را در کنار انسان ها میگذرانند. این گربه ها با حضورشان در کوچه ها و محله ها، جزیی از بافت اجتماعی و طبیعی شهر شده اند. برای بسیاری از ما، دیدن آن ها در مسیرهای روزمره به نوعی حس آشنا و آرامش بخش بدل شده است.
گربه های خیابانی نقش هایی فراتر از صرفاً یک حیوان در شهر ایفا می کنند. آن ها به کنترل جمعیت موش ها و دیگر حشرات کمک می کنند، و با کنجکاوی و حرکاتشان، زندگی شهری را کمی ملایم تر و پویاتر می سازند. این موجودات دوست داشتنی و گاه مستقل، با روش خاصی که در بقای خود دارند، توجه عابران و شهرنشینان را جلب می کنند و حتی در برخی موارد به نوعی نماد محله و محلی برای دوستیابی و ارتباط اجتماعی تبدیل می شوند.
گربه های خیابانی، در عین حال که ممکن است درگیر چالش ها و دشواری های بسیاری باشند، با هوشیاری و جسارت خاصی راه خود را در خیابان ها و کوچه ها پیدا می کنند و به نوعی همراهان پنهان و خاموش شهر ما هستند.
نژادهای رایج گربه های خیابانی
یکی از مهم ترین پرسش ها درباره گربه های خیابانی این است که این گربه ها به کدام نژاد تعلق دارند. گربه های خیابانی یکی از محبوب ترین انواع نژادهای گربه به شمار می آیند و به همین دلیل، یکی از مسائل چالش برانگیز پیرامون آن ها، نام گذاری این گربه ها است. برخی افراد آن ها را بهعنوان «گربه خیابانی» می شناسند، در حالی که برخی دیگر آن ها را گربه روستایی می نامند. اگر بخواهیم به نام علمی آن ها اشاره کنیم، باید بگوییم که این گربه ها تحت عنوانDomestic Short Hair (DSH) نیز شناخته می شوند.
گربه های DSH معمولاً از ترکیب نژادهای مختلف ایجاد شده اند، که این امر به طور قابلتوجهی باعث می شود تا نتوان نژاد دقیقی را برای آن ها تعریف کرد. در این بخش، به معرفی ویژگی ها و ریشه های این گربه ها خواهیم پرداخت و تلاش کرده ایم با استفاده از تحقیقات و مستندات معتبر، پاسخ دقیقی به این سؤال ارائه دهیم تا به روشن شدن این موضوع کمک کنیم.
گربه های خیابانی دارای پوشش خز کوتاهی هستند و در بریتانیا، گاهاً بهطور عامیانه مهشکن خوانده می شوند. این گربه ها از لحاظ نژادی با گربه های مو کوتاه انگلیسی و آمریکایی کاملاً متفاوت اند و به عنوان گونه ای خاص و متمایز در میان گربه های مو کوتاه شناخته می شوند. مو کوتاه های خانگی رایج ترین حیوانات خانگی در ایالات متحده به شمار می روند و بیش از ۹۰ تا ۹۵ درصد از این مو کوتاه ها را گربه های خیابانی تشکیل می دهند.
انواع نژاد گربه DSH
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، گربه های خیابانی و DSH نژاد ترکیبی هستند و نمیتوان نوع خاصی برای آن ها مشخص کرد اما به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند که به آن ها DSH های مو کوتاه و مو بلند می گویند.
معمولا DSH های مو کوتاه زرنگ تر، چابک تر و دارای بدن عضلانی تری هستند و جزو محبوب ترین نژاد گربه های خیابانی به شمار می روند این در حالی است که گربه های مو بلند با اینکه نسبتا تنبل هستند اما از ظاهر جذاب و دلربایی برخوردار می باشند؛ از این رو افراد بیشتر تمایل به نگهداری از گونه مو بلند این گربه دارند. این نوع گربه ها به اصطلاح DLH هستند.
نژاد گربه خیابانی ایران
شاید برایتان جالب باشد که بدانید گربه های خیابانی ایران دارای نژاد خاصی هستند و از ترکیب چندین نژاد مختلف ایجاد شده اند و عمده شهرت آن ها به دلیل محبوبیت زیادشان است. بسیاری از افراد تصور می کنند که گربه های خیابانی ایران از دیگر گربه های جهان متمایز هستند اما این موضوع صحت ندارند. به طور کلی نژادهای گربه در ایران شامل موارد زیر می باشد:
- گربه پرشین: گربه پرشین با موهای بلند، صورت تخت و چشمان درشت و گیرا، یکی از محبوب ترین نژادهای گربه است که به دلیل طبیعت آرام و شخصیت مهربان خود، به راحتی با محیط خانگی سازگار می شود.
- گربه چین چیلا: گربه چینچیلا یکی از انواع گربه های پرشین است که با پوشش سفید نقره ای براق و چشمان سبز زمردی شناخته می شود. این گربه ها شخصیتی آرام، ملایم و دوست داشتنی دارند و به دلیل ظاهر خاص و طبیعت مهربانشان، به عنوان یکی از گربه های لوکس و پرطرفدار خانگی محسوب می شوند.
- گربه هیمالیا: گربه هیمالیا، ترکیبی زیبا از نژادهای سیامی و پرشین، با چشمان آبی درخشان و پوشش بلند و لطیف شناخته می شود. این گربه ها دارای خال های رنگی (به ویژه در صورت، گوشها، پاها و دم) هستند که به آن ها ظاهری خاص و جذاب می بخشد. گربه های هیمالیا شخصیتی آرام، بازیگوش و اجتماعی دارند و به راحتی با انسان ها و سایر حیوانات خانگی ارتباط برقرار می کنند.
- گربه اسکاتیش فولد: گربه اسکاتیش فولد به خاطر گوش های خمیده و کوچک خود که ظاهری منحصر به فرد و دوست داشتنی به آن ها می دهد، شهرت زیادی دارد. این گربه ها با چشمان درشت و چهره ای گرد و بامزه، ظاهری کودکانه و جذاب دارند. اسکاتیش فولدها طبیعتی آرام، اجتماعی و بازیگوش دارند و به راحتی با محیط خانه و افراد خانواده سازگار می شوند.
- اگزاتیک شورت هیر: گربه اگزاتیک شورت هیر، نژادی با ظاهری مشابه به گربه پرشین اما با پوشش موی کوتاه تر و نرم تر است که به راحتی نگهداری می شود. این گربه ها دارای صورت گرد، چشمان بزرگ و درشتی هستند که به آن ها ظاهری شیرین و بامزه می بخشد. اگزاتیک ها شخصیت مهربان، اجتماعی و بازیگوشی دارند و معمولاً با خانواده ها و سایر حیوانات خانگی به خوبی سازگار می شوند، به همین دلیل آن ها به عنوان یک انتخاب محبوب برای دوستداران گربه به حساب می آیند.
ویژگی های ظاهری و رفتاری گربه های خیابانی
گربه های خیابانی به دلیل سازگاری با محیط های مختلف و شرایط سخت زندگی، دارای ویژگی های ظاهری و رفتاری خاصی هستند که آن ها را از سایر نژادها متمایز می کند. در ادامه، به بررسی این ویژگی ها می پردازیم:
- پوشش مو: گربه های خیابانی معمولاً دارای پوشش موهای کوتاه و ضخیم هستند که به آن ها کمک می کند تا در برابر تغییرات دما، از گرما و سرما محافظت شوند. رنگ ها و الگوهای مختلفی از جمله سیاه، سفید، طوسی، نارنجی و ترکیب های چند رنگ در میان آن ها دیده می شود.
- اندازه و ساختار بدن: این گربه ها معمولاً دارای جثه ای متوسط تا بزرگ هستند و عضلات قوی و مناسبی برای زندگی در خیابان دارند. این ویژگی ها به آن ها کمک می کند تا در برابر چالش های فیزیکی مانند شکار و مبارزه با خطرات مختلف مقاوم باشند.
- چشم ها: گربه های خیابانی معمولاً دارای چشمان بزرگ و براق هستند که به آن ها کمک می کند تا در تاریکی بهتر ببینند و شکار کنند. رنگ چشمان آن ها می تواند متفاوت باشد، اما اغلب در رنگ های زرد، سبز و آبی دیده می شوند.
- گوش ها: گوش های بزرگ و تیز این گربه ها به آن ها کمک می کند تا صداهای محیط را بهتر بشنوند و به سرعت نسبت به خطرات واکنش نشان دهند.
- سازگاری: گربه های خیابانی به خوبی با محیط های شهری سازگار شده اند. آن ها می توانند به راحتی از منابع غذایی موجود در خیابان ها و زباله ها استفاده کنند و در شرایط مختلف زندگی کنند.
- خود کفایی: این گربه ها معمولاً به صورت خودکفا زندگی می کنند و به خوبی می توانند غذا پیدا کنند. آن ها با شکار جوندگان، پرندگان و حشرات نیازهای غذایی خود را تأمین می کنند.
- اجتماعی بودن: گربه های خیابانی معمولاً در گروههای کوچک زندگی می کنند و با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. آن ها به خوبی با سایر گربه ها و حتی حیوانات دیگر تعامل دارند و در برخی موارد، رفتارهای اجتماعی مانند بازی و نظافت یکدیگر را نشان می دهند.
- هشدار و حفاظت: این گربه ها دارای حس هشدار بالایی هستند و به سرعت به خطرات واکنش نشان می دهند. آن ها معمولاً از تکنیک های استتار و فرار برای حفظ جان خود استفاده می کنند.
- کنجکاوی: گربه های خیابانی معمولاً کنجکاو هستند و به جست و جوی محیط اطراف خود می پردازند. این ویژگی به آن ها کمک می کند تا منابع غذایی و پناهگاه های جدید را پیدا کنند.
غذای مورد علاقه گربه های خیابانی
گربه های خیابانی، به دلیل شرایط زندگی در فضای باز و دسترسی محدود به منابع غذایی، معمولاً رژیم غذایی متنوع و متفاوتی از گربه های خانگی دارند. آن ها اغلب از مواد غذایی موجود در محیط اطراف استفاده می کنند و به خوبی یاد گرفته اند که خودشان منابع غذایی لازم را پیدا کنند. در ادامه، به غذاهای مورد علاقه و منابع تغذیه ای گربه های خیابانی می پردازیم:
- شکار حیوانات کوچک: گربه های خیابانی شکارچیان ماهری هستند و اغلب به دنبال حیوانات کوچک مانند جوندگان (موشها)، پرندگان و حشرات می گردند. این حیوانات نه تنها نیاز غذایی گربه ها را تأمین می کنند بلکه پروتئین بالایی دارند که برای سلامتی و رشد آن ها ضروری است. گربه های خیابانی، با شکار جوندگان، به کنترل جمعیت آن ها نیز کمک می کنند.
- باقی مانده غذاهای انسانی: بسیاری از گربه های خیابانی به باقی مانده غذاهای انسانی که در زباله ها یا کنار خیابان پیدا می شود علاقه دارند. این غذاها می تواند شامل گوشت، مرغ، ماهی و حتی برخی مواد نشاسته ای مانند نان و برنج باشد. هرچند که این غذاها به اندازه غذای طبیعی گربه سالم نیستند اما در شرایط خیابانی گربه ها به عنوان یک منبع تغذیه جایگزین از آن ها استفاده می کنند.
- گوشت خام و استخوان ها: گوشت خام، یکی از غذاهای مورد علاقه گربه های خیابانی است، به ویژه اگر از بقایای غذای دیگر حیوانات یا در بازارها و کشتارگاه ها باقی مانده باشد. استخوان های کوچک نیز برای آن ها جالب است و علاوه بر تأمین برخی از مواد معدنی، به سالم نگه داشتن دندان ها کمک می کند.
- مواد لبنی: گربه ها به محصولات لبنی مانند شیر و پنیر علاقه زیادی دارند. هرچند که سیستم گوارشی اکثر گربه ها تحمل لاکتوز را ندارد و مصرف زیاد آن می تواند باعث مشکلات گوارشی شود، اما بسیاری از گربه های خیابانی همچنان علاقه مند به این مواد هستند و در صورتی که به آن ها دسترسی پیدا کنند، از آن ها استفاده می کنند.
- غذا خشک مخصوص: غذای خشک هم گزینه مناسبی برای تغذیه گربه های خیابانی است. غذای خشک، به دلیل داشتن مواد مغذی و ویتامین های مورد نیاز، می تواند برای سلامتی گربه ها بسیار مفید باشد. علاوه بر این، غذای خشک گربه از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است و در محیط های بیرونی دوام بیشتری دارد، زیرا در مقایسه با غذای مرطوب، دیرتر فاسد میشود و جذب آب کمتری دارد. برخی از غذاهای گربه با نام غذای حمایتی گربه، برای گربه های بی پناه و بی سرپرست تولید شده اند و غنی از پروتئین و ویتامین هستند که می توانند نیاز های حیوان را برطرف نمایند.
تربیت گربه خیابانی چگونه است؟
تربیت گربه خیابانی معمولا چالش برانگیز و زمان بر است، زیرا این گربه ها معمولاً از سنین پایین در فضای باز زندگی کرده و به رفتارهای مستقل و خود مختار عادت کرده اند. با این حال، با صبر، محبت و تکنیک های مناسب، می توان آن ها را به زندگی در محیط خانگی عادت داد و رفتارهای مورد نظر را در آن ها تقویت کرد. برای تربیت گربه های خیابانی می توانید مراحل زیر را پیش بگیرید:
- ایجاد اعتماد و کاهش ترس: اولین گام برای تربیت گربه های خیابانی، ایجاد اعتماد است. این گربه ها معمولاً به انسان ها بی اعتماد هستند و ممکن است از تماس و نزدیکی با آن ها بترسند. برای ایجاد اعتماد سعی کنید به آرامی به گربه نزدیک شوید و حرکات ناگهانی انجام ندهید. همچنین می توانید از غذاهای خوشبو یا تنقلات مورد علاقه آن ها استفاده کنید و در عین حال تلاش کنید تا روزانه مدت زمان کوتاهی برای وقت گذرانی با آن ها در نظر بگیرید.
- آشنایی با محیط داخلی خانه: وقتی گربه به شما اعتماد کرد، می توانید او را به محیط داخلی خانه آشنا کنید. بهتر است این کار را در یک اتاق آرام و خلوت شروع کنید. محیط داخلی خانه را طوری آماده کنید که گربه احساس امنیت داشته باشد و همچنین سعی کنید جای خواب، لوازم تزئینی حیوان خانگی و آب و غذا را برایش فراهم نکنید.
- آموزش استفاده از جعبه خاک: گربه ها به طور طبیعی علاقه دارند نیازهای خود را در یک مکان مشخص دفع کنند، بنابراین اغلب بهراحتی جعبه خاک را می پذیرند. اگر در ابتدا نیازهای خود را خارج از جعبه دفع کرد، او را بهآرامی و بدون هیچ گونه تندی به جعبه خاک راهنمایی کنید. انتخاب خاک با بوی ملایم و بدون رایحه قوی نیز باعث می شود که گربه راحتتر به استفاده از آن عادت کند.
- تقویت رفتارهای مثبت: گربه های خیابانی معمولاً عادت به دفاع از قلمرو و رفتارهای محافظه کارانه دارند، بنابراین برای تغییر این عادات باید از تشویقی های گربه کوچک و پاداش های خوراکی استفاده کنید. مثلاً هر بار که گربه به بازی یا نشستن در کنار شما علاقه نشان داد یا از جعبه خاک استفاده کرد، با دادن خوراکی مورد علاقه اش او را تشویق کنید.
- آموزش ارتباط با سایر حیوانات خانگی: اگر حیوانات خانگی دیگری نیز در خانه دارید، مهم است که گربه خیابانی را به آرامی به آن ها معرفی کنید. از آشنایی اولیه در فاصله ای دور شروع کنید و به تدریج اجازه دهید که با هم تعامل داشته باشند. در طول این آشنایی، باید رفتارها را زیر نظر داشته باشید و هر دو حیوان را با تشویق های مثبت حمایت کنید تا رابطه ای دوستانه بینشان شکل بگیرد.
طول عمر گربه های خیابانی چقدر است؟
طول عمر گربه های خیابانی معمولاً بین ۵ تا ۱۰ سال متغیر است، اما این مدت می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند شرایط زیست محیطی، سلامت عمومی، دسترسی به غذا و مراقبتهای بهداشتی قرار گیرد. گربه هایی که در شرایط مناسب تری زندگی می کنند و از مراقبت های دامپزشکی برخوردارند، می توانند عمر بیشتری داشته باشند. همچنین، برخی گربه ها در محیط های خانگی و به دور از خطرات محیطی می توانند تا ۱۵ سال یا بیشتر نیز زندگی کنند.
گربه های خیابانی شب ها کجا می خوابند؟
گربه های خیابانی به طور معمول در مکان های امن و پنهانی شب ها می خوابند تا از خطرات احتمالی در امان باشند. آن ها ممکن است در زیر درختان، درختان میوه، کنار دیوارها، زیر خودروها یا در جاهای تاریک و خلوت پناه بگیرند. برخی از گربه ها ممکن است به مکان های گرم و محفوظ مانند زیرشیروانی ها یا انباری ها نیز بروند. هدف اصلی آن ها از انتخاب این مکان ها، حفظ امنیت و پناه از سرما، باران یا خطرات دیگر است. در برخی موارد، گربه ها می توانند به خوابگاه های نیمهکاره یا مناطقی که به صورت گروهی از دیگر گربه ها استفاده می کنند، نیز مراجعه کنند.
توجه داضشته باشید که در فصول سرد، گربه ها برای در امان ماندن از سرما، به گرمای موتور خودروها پناه میبرند؛ بنابراین در زمستان، پیش از روشن کردن ماشین خود چند ضربه روی کاپوت بزنید تا اگر گربه ای خوابیده، از ماشین خارج شود.
جمع بندی
نژادهای خیابانی گربه ها به عنوان یک دسته متنوع و جالب از حیوانات خانگی، نه تنها زیبایی و جذابیت خاصی را به محیط زندگی اضافه می کنند، بلکه نشاندهنده تاب آوری و انطباق پذیری بالای این موجودات نیز هستند. با وجود اینکه این گربه ها اغلب از نژادهای مختلفی تشکیل شده اند و هر یک ویژگی های ظاهری و شخصیتی منحصر به فردی دارند اما تمام آن ها با یکدیگر در عشق و وابستگی به انسان ها مشترک هستند. توجه به این نژادها و فراهم کردن محیطی امن و حمایتگر برای آن ها نه تنها به بهبود کیفیت زندگیشان کمک می کند، بلکه به غنای تجربه انسانی و ارتباط ما با دنیای طبیعی نیز می افزاید. بنابراین، آشنایی و شناخت نژادهای خیابانی به ما کمک می کند تا نسبت به این موجودات زیبا و با ارزش بیشتر احترام بگذاریم و از آن ها مراقبت کنیم.