اگر تصمیم گرفته اید یک گربه بامزه و دوست داشتنی را به خانه بیاورید، قبل از هر چیز باید خودتان را برای یک سبک زندگی جدید آماده کنید! گربه ها فقط یک حیوان خانگی نیستند؛ آن ها عضوی از خانواده می شوند و برای داشتن زندگی راحت، آرام و شاد کنار شما، به یک سری وسایل ضروری نیاز دارند. از ظرف غذا و خاک گربه گرفته تا وسایل سرگرمی و بهداشتی، هر کدام نقشی کلیدی در مراقبت از گربه شما ایفا می کنند.
در این مقاله با ۱۵ مورد از مهم‌ترین لوازم مورد نیاز گربه آشنا می شوید که بهتر است قبل از خرید یا آوردن گربه به خانه آن ها را تهیه کنید. با ما همراه باشید تا خانه تان را به بهشتی برای گربه تان تبدیل کنید!
ظرف غذا و آب گربه
اولین چیزی که باید برای گربه تان آماده کنید، ظرف غذا و آب مناسب است. شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد اما انتخاب درست ظرف غذا نقش مهمی در سلامت و راحتی گربه دارد.
بهتر است از ظروف استیل ضد زنگ یا سرامیکی استفاده کنید؛ چون هم تمیز کردنشان آسان تر است، هم باکتری ها و بوها را کمتر جذب می کنند. ظروف پلاستیکی ممکن است بوی غذا را نگه دارند یا باعث حساسیت، جوش و دلمه های پوستی در گربه شوند.
نکته مهم دیگر این است که ظرف آب و ظرف غذا را از هم جدا بگذارید و همیشه آب تازه در اختیار گربه قرار دهید. بعضی گربه ها آب ساکن را دوست ندارند، برای همین می توانید به جای ظرف ساده، از فواره آب گربه (Cat Water Fountain) استفاده کنید تا هم بیشتر آب بنوشد، هم سالم تر بماند.
غذای مناسب گربه
انتخاب غذای مناسب یکی از مهم ترین تصمیم ها برای سلامت گربه تان است. گربه ها موجوداتی گوشتخوار هستند و رژیم غذایی آن ها باید سرشار از پروتئین حیوانی با کیفیت بالا باشد. غذای گربه به طور کلی به سه نوع اصلی تقسیم می شود:
- غذای خشک (مانند کروکت ها): اقتصادی تر، ماندگاری بالا، مناسب برای سلامت دندان
- غذای تر (کنسروی): خوش خوراک تر، مناسب برای تأمین رطوبت بدن
- رژیم ترکیبی: بهترین حالت برای ایجاد تعادل غذایی
در انتخاب غذا باید به سن، وزن، نژاد، میزان فعالیت و شرایط جسمی گربه توجه کرد. برای مثال، غذای بچه گربه ها باید پرکالری و پرپروتئین باشد، در حالی‌که غذای گربه های عقیم شده یا کم تحرک باید کم چرب باشد.
بهتر است از برندهای معتبر و مخصوص گربه استفاده کنید و از دادن غذای انسانی به ویژه مواردی مثل پیاز، شکلات، یا استخوان پرهیز کنید؛ چون جزو غذاهای ممنوعه گربه بوده و سمی هستند.
ظرف خاک گربه (لتر باکس)
گربه ها ذاتاً حیواناتی تمیز و منظم‌اند و نیاز دارند جای مشخصی برای دفع ادرار و مدفوع داشته باشند. اینجاست که ظرف خاک گربه یا لتر باکس (Litter Box) وارد ماجرا می شود.
انتخاب لتر باکس مناسب بستگی به سن، اندازه و ترجیحات گربه تان دارد. دو نوع کلی وجود دارد:
- لتر باکس باز: ساده تر، ارزان تر، مناسب بچه گربه ها و گربه هایی که از فضای بسته می ترسند.
- لتر باکس بسته یا سقف دار: ظاهر مرتب تر، کاهش بو، پخش کمتر خاک – ولی بعضی گربه ها ممکن است با آن راحت نباشند.
نکته مهم این است که لتر باکس باید در جای دنج، ساکت و دور از محل غذا و آب قرار داده شود. همچنین تمیز نگه داشتن آن بسیار مهم است، چون گربه ها به شدت به بو حساس اند و اگر بوی بد بدهد، ممکن است از آن استفاده نکنند!
قانون کلی این است که برای هر گربه یک لتر باکس تهیه کنید، به علاوه یکی اضافه تر (مثلاً برای دو گربه = سه لتر باکس).
خاک گربه مناسب
خاک گربه یکی از مهم ترین وسایل نگهداری گربه است که تاثیر زیادی روی بهداشت خانه و راحتی گربه دارد. خاک ها انواع مختلفی دارند که انتخاب مناسب آن بستگی به نیاز گربه و سلیقه شما دارد. انواع رایج خاک گربه عبارتند از:
- خاک توده شو: وقتی گربه روی خاک ادرار می کند، خاک توده می شود و جمع‌کردنش راحت تر است.
- خاک غیر توده شو: معمولاً ارزان تر است اما نیاز به تعویض کامل بیشتر دارد.
- خاک های طبیعی و گیاهی: ساخته شده از موادی مثل ذرت، گندم یا خاک رس طبیعی که دوستدار محیط زیست هستند.
- خاک های معطر یا بدون بو: برای کنترل بوهای نامطبوع به کار می روند اما ممکن است برای گربه های حساس مناسب نباشند.
برای انتخاب خاک مناسب باید به عواملی مثل کنترل بو، سهولت در تمیزکاری، سازگاری با گربه و میزان گرد و غبار توجه کنید. خاک های بدون گرد و غبار برای سلامت تنفسی گربه بهترند.
اسکرچر (چنگال تراش یا خراش دهنده)
گربه ها ذاتاً به چنگ زدن علاقه دارند؛ این رفتار به آن ها کمک می کند ناخن هایشان را تیز و سالم نگه دارند، عضلاتشان را تقویت کنند و استرسشان را کاهش دهند. بنابراین، داشتن یک اسکرچر مناسب برای گربه بسیار مهم است.
اسکرچرها انواع مختلفی دارند؛ از میله های عمودی، تخته های افقی تا مدل های چند طبقه که قابلیت بازی هم دارند. بهتر است اسکرچری انتخاب کنید که:
- از متریال مقاوم و دوستدار گربه ساخته شده باشد (مثل کنف، طناب جوت، یا کارتن مقاوم)
- اندازه و ارتفاع مناسبی داشته باشد تا گربه بتواند به راحتی تمام بدنش را بکشد.
- جای مناسبی در خانه داشته باشد، ترجیحاً نزدیک به محل استراحت گربه یا جایی که بیشتر وقتش را می گذراند.
اگر اسکرچر مناسبی نداشته باشد، احتمال دارد ناخن هایش را روی مبلمان یا وسایل خانه بکشد که می تواند مشکل ساز باشد.
جای خواب یا تشک مخصوص گربه
گربه ها عاشق خوابیدن هستند و ممکن است روزانه تا ۱۴ تا ۱۶ ساعت (یا حتی بیشتر!) را در حال استراحت یا خواب بگذرانند. بنابراین داشتن یک جای خواب گرم، نرم و امن برای آن ها ضروری است.
تشک یا رختخواب گربه باید ویژگی های زیر را داشته باشد:
- نرم و راحت باشد، با جنس ضدحساسیت
- قابل شست و شو باشد (ترجیحاً با ماشین لباسشویی)
- در محلی دنج، گرم و به دور از سر و صدا قرار بگیرد
برخی گربه ها تخت های تو‌رفته یا گهواره ای را ترجیح می دهند، بعضی دیگر هم داخل خانه های غارمانند احساس امنیت بیشتری دارند. حتی ممکن است در ابتدا داخل جعبه یا پتو بخوابد اما داشتن جای اختصاصی برایش به مرور تبدیل به حس تعلق می شود.
اگر گربه شما بالای یک سال دارد یا از نژادهای درشت جثه است، مطمئن شوید اندازه جای خوابش متناسب با بدنش باشد.
حمل کننده (کریر گربه)
برای بردن گربه به دامپزشکی، مسافرت، یا حتی جا به جایی های ساده مثل رفتن به خانه یکی از اعضای خانواده، کریر یا باکس حمل گربه یکی از واجب ترین وسایل است. گربه ها در موقعیت های ناآشنا ممکن است بترسند یا فرار کنند، بنابراین داشتن یک کریر امن و مناسب از همان ابتدا ضروری است. ویژگی هایی که باید در انتخاب کریر گربه در نظر بگیرید:
- تهویه مناسب: داشتن دریچه های کافی برای ورود و خروج هوا
- قابلیت قفل شدن درب برای امنیت
- ابعاد مناسب: نه خیلی کوچک که گربه اذیت شود، و نه خیلی بزرگ که در حمل مشکل ساز شود
- جنس محکم و سبک: معمولاً پلاستیکی های با کیفیت یا پارچه ای های مقاوم پیشنهاد می شوند
برخی کریرها دارای زیپ، درب بالا یا حتی قابلیت نصب روی کمربند ایمنی ماشین هستند. توصیه می شود داخل کریر یک پتو یا تکه ای از لباس خودتان بگذارید تا گربه احساس آرامش بیشتری داشته باشد.
شانه یا برس مخصوص گربه
رسیدگی به بهداشت و نظافت موی گربه، به ویژه در نژادهای موبلند، از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از شانه یا برس مخصوص گربه به طور منظم، علاوه بر کاهش ریزش مو در محیط خانه، موجب پیشگیری از گره خوردگی مو، تجمع موهای مرده و گلوله مو (Hairball) در معده حیوان می شود.
نوع شانه یا برس مورد استفاده باید متناسب با نوع پوشش گربه انتخاب شود:
- برای گربه های موبلند، برس های فلزی یا سوزنی مناسب تر هستند.
- برای گربه های موکوتاه، برس های نرم یا سیلیکونی می توانند عملکرد بهتری داشته باشند.
- برخی شانه های دوطرفه نیز وجود دارند که برای مرتب سازی و باز کردن گره ها طراحی شده اند.
برس کشیدن منظم، علاوه بر فواید بهداشتی، به بهبود گردش خون پوست گربه کمک کرده و باعث تقویت ارتباط عاطفی بین صاحب و حیوان می شود. توصیه می شود این کار از سنین پایین آغاز شود تا گربه به آن عادت کند و دچار استرس نشود.
اسباب بازی های مخصوص گربه
گربه ها برای حفظ سلامت جسمی و روانی خود نیاز به تحریک ذهنی و فعالیت بدنی منظم دارند. استفاده از اسباب بازی های مخصوص گربه نقش بسیار مهمی در جلوگیری از بی‌حوصلگی، پرخاشگری و حتی افسردگی در این حیوانات خانگی ایفا می کند.
تنوع این اسباب بازی‌ها بسیار بالا است و می توان آن ها را در دسته های زیر قرار داد:
- اسباب بازی های حرکتی مانند توپ یا موشک های متحرک
- اسباب بازی های فکری که نیاز به حل مسئله یا پیدا کردن تشویقی دارند
- اسباب بازی های آویزان یا پرتابی که حس شکار را در گربه تحریک می کنند
- تونل ها و سازه های بازی برای مخفی شدن، پریدن و دویدن
انتخاب اسباب بازی مناسب باید بر اساس سن، میزان فعالیت، و ترجیحات شخصی هر گربه انجام شود. همچنین پیشنهاد می شود اسباب بازی ها به صورت چرخشی استفاده شوند تا گربه دچار یکنواختی نشود.
توجه به ایمنی در طراحی و جنس اسباب بازی نیز حائز اهمیت است؛ از خرید وسایل کوچک یا قطعات قابل بلعیدن باید خودداری کرد.
ناخن گیر مخصوص گربه
ناخن های گربه در صورت رشد بیش از حد می توانند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله گیر کردن در پارچه ها، آسیب زدن به خود حیوان یا صاحب آن، و حتی اختلال در راه رفتن شوند. از این رو، کوتاه کردن منظم ناخن ها با استفاده از ناخن گیر مخصوص گربه یکی از اقدامات ضروری در مراقبت از گربه محسوب می شود.
ناخن گیرهای گربه به گونه ای طراحی شده اند که با انحنای طبیعی ناخن حیوان مطابقت داشته و احتمال شکستگی یا آسیب را کاهش دهند. انواع رایج آن شامل:
- ناخن گیر قیچی شکل
- ناخن گیر گیوتینی
- و مدل های حرفه ای دامپزشکی می باشد.
برای کوتاه کردن ناخن، باید تنها نوک شفاف و بی رنگ آن را گرفت و از بریدن بخش صورتی رنگ (که رگ و عصب دارد) جداً خودداری کرد؛ چرا که ممکن است باعث درد و خونریزی شود. اگر تجربه کافی ندارید، بهتر است این کار را با مشاوره دامپزشک یا توسط فرد متخصص انجام دهید.
برخی گربه ها در ابتدا در برابر این کار مقاومت می کنند؛ در این صورت، می توان با استفاده از تشویقی و انجام مرحله ای، آن ها را به این فرایند عادت داد.
شامپو یا دستمال مرطوب مخصوص گربه
گرچه گربه ها به طور طبیعی حیواناتی بسیار تمیز هستند و بخش زیادی از زمان روز را صرف لیسیدن و تمیز کردن بدن خود می کنند اما در برخی شرایط، نظافت آن ها نیازمند مداخله انسانی است. در این موارد، استفاده از شامپو مخصوص گربه یا دستمال های مرطوب ویژه حیوانات توصیه می شود.
شامپوهایی که برای انسان یا سایر حیوانات (مانند سگ ها) طراحی شده اند، ممکن است برای پوست حساس گربه ها مضر باشند و تعادل pH بدن آن ها را برهم بزنند. به همین دلیل باید تنها از محصولات بهداشتی ویژه گربه استفاده شود.
این موارد معمولاً در شرایط زیر مورد استفاده قرار می گیرند:
- آلودگی شدید یا لکه های خاص (مانند روغن، گل و لای)
- مشکلات پوستی که نیاز به شامپوی دارویی دارند
- بوی نامطبوع
- نظافت گربه های بیمار یا سالخورده ای که قادر به تمیز کردن خود نیستند
در مواقعی که شست و شوی کامل ممکن یا لازم نیست، دستمال های مرطوب مخصوص گربه گزینه مناسبی برای تمیز کردن موضعی هستند.
نکته مهم: شست و شوی بیش از حد گربه می تواند به خشک شدن پوست و ریزش موی او منجر شود. بنابراین، این کار باید تنها در مواقع ضروری و با دقت انجام شود.
ظرف نگهداری غذا و تشویقی
برای حفظ کیفیت، طراوت و ایمنی غذای خشک و تشویقی های گربه، استفاده از ظرف های مخصوص نگهداری امری ضروری است. این ظروف نه تنها از ورود هوا، رطوبت و آلودگی جلوگیری می کنند، بلکه مانع از دسترسی حشرات یا سایر حیوانات به غذا می شوند.
ویژگی هایی که در انتخاب این ظروف باید مدنظر قرار گیرد عبارتند از:
- دارای درب محکم و درزگیر برای جلوگیری از نفوذ هوا و بو
- جنس ایمن و بدون مواد مضر (BPA-Free)
- قابلیت شست و شو و نگهداری آسان
- ظرفیت مناسب متناسب با حجم غذای خریداری شده
برخی از این ظروف دارای پیمانه یا درب اندازه‌گیر هستند که به کنترل میزان غذای مصرفی گربه کمک می کنند. نگهداری غذا در بسته بندی های باز و بدون محافظ، می تواند منجر به کاهش ارزش غذایی، تغییر طعم و حتی کپک زدگی شود.
در صورتی که از تشویقی های نرم و حساس به رطوبت استفاده می کنید، اهمیت استفاده از این ظروف دوچندان می شود.
تشویقی مخصوص گربه
تشویقی های گربه تنها ابزاری برای خوشحال کردن حیوان نیستند، بلکه نقش مهمی در آموزش، ایجاد ارتباط مثبت، و حتی مراقبت های بهداشتی دارند. استفاده صحیح از تشویقی ها می تواند به تربیت رفتاری گربه کمک کند و تجربه های مثبتی مانند شانه زدن، رفتن داخل کریر یا کوتاه کردن ناخن را برای او قابل تحمل تر سازد.
انواع رایج تشویقی ها شامل موارد زیر هستند:
- تشویقی های خوراکی نرم یا ترد (مناسب برای آموزش یا پاداش فوری)
- تشویقی های مراقبتی مانند تشویقی های دندان پزشکی یا ضد گلوله مو
- خمیرهای تقویتی یا خمیر دلپذیر (Lickable treats) برای گربه های بدغذا یا بیمار
در انتخاب تشویقی باید به ترکیبات، ارزش غذایی، و میزان کالری آن توجه شود. استفاده بیش از حد می تواند منجر به اضافه وزن و مشکلات گوارشی شود؛ بنابراین، توصیه می شود تشویقی ها حداکثر ۱۰٪ از رژیم غذایی روزانه گربه را تشکیل دهند.
همچنین بهتر است از برندهای معتبر استفاده شده و در صورت وجود حساسیت غذایی یا بیماری خاص، حتماً با دامپزشک مشورت شود.
قلاده سبک و پلاک شناسایی
اگرچه بسیاری از گربه ها به صورت خانگی نگهداری می‌شوند و کمتر از خانه خارج می گردند اما داشتن قلاده سبک همراه با پلاک شناسایی می تواند در مواقع اضطراری بسیار مفید واقع شود. این وسیله به ویژه برای گربه هایی که به فضای بیرونی دسترسی دارند یا احتمال فرار آن ها وجود دارد، اهمیت بالایی دارد.
ویژگی های قلاده مناسب برای گربه:
- وزن سبک و طراحی مخصوص گربه ها
- بند ایمنی قابل رهاسازی (Breakaway collar) که در صورت گیر کردن به اشیاء، باز شود تا از خفگی جلوگیری کند
- امکان نصب پلاک شناسایی یا تگ شامل شماره تماس، نام گربه یا صاحب آن
برخی قلاده‌ها دارای زنگوله نیز هستند که می تواند در مکان یابی گربه در خانه یا هشدار به پرندگان در فضای باز مؤثر باشد اما برخی گربه ها ممکن است به صدا حساس باشند.
در صورتی که گربه شما به خارج از منزل رفت و آمد دارد یا در خانه های بزرگ و پر رفت و آمد زندگی می کند، نصب قلاده می تواند اطمینان خاطر بیشتری ایجاد کند. البته قلاده جایگزین میکروچیپ نمی شود، اما می‌تواند به عنوان لایه‌ای اضافی از شناسایی و ایمنی عمل کند.
داروی ضدانگل یا قطره های مراقبتی (با مشورت دامپزشک)
یکی از جنبه های مهم در نگهداری از گربه، پیشگیری از بیماری های انگلی و مراقبت های بهداشتی منظم است. گربه ها، حتی در صورت زندگی صرفاً خانگی، ممکن است در معرض انواع انگل های داخلی (مانند کرم ها) یا خارجی (مانند کک و کنه) قرار گیرند. از این رو، استفاده دوره ای از داروهای ضدانگل یا قطره های موضعی تحت نظر دامپزشک ضروری است.
جمع بندی
نگهداری از گربه، مسئولیتی شیرین اما جدی است که تنها با عشق و علاقه کافی نخواهد بود؛ بلکه نیازمند آمادگی، دانش و تهیه تجهیزات مناسب نیز هست. در این مقاله با ۱۵ مورد از مهم‌ترین لوازم مورد نیاز برای گربه آشنا شدیم که هر کدام نقشی اساسی در تأمین آسایش، سلامت و رفاه این حیوان خانگی دوست داشتنی ایفا می کنند.
از ظروف غذا و خاک گرفته تا وسایل بهداشتی، اسباب بازی ها و محصولات مراقبتی، هر یک از این اقلام در ایجاد محیطی امن، شاد و سالم برای گربه شما ضروری هستند. تهیه این وسایل پیش از ورود گربه به خانه نه تنها از بروز استرس و مشکلات رفتاری جلوگیری می کند، بلکه به شما این امکان را می دهد تا رابطه ای بهتر، پایدارتر و آرام تر با حیوان خود برقرار نمایید.
در نهایت، توصیه می شود پیش از تهیه هر وسیله، به نیازهای خاص گربه تان (مانند نژاد گربه، سن، سطح فعالیت و شرایط سلامتی) توجه کرده و در صورت لزوم با دامپزشک مشورت نمایید.
