بهار فصلی است که اغلب مردم تصمیم می گیرند تا با خرید جوجه رنگی و نگهداری آن حس زندگی و شادابی را به منزل بیاورند. این جوجه ها ضعیف هستند و معمولا زیر شش هفته سن دارند. کودکان به دلیل رنگی بودن این جوجه ها علاقه بسیار زیادی برای نگهداری از آنها را دارند اما از آنجایی که جوجه رنگی ها ضعیف و کوچک هستند به مراقبت ویژه ای از لحاظ غذا و لانه مناسب احتیاج دارند. در این مقاله با ما همراه باشید تا تمام نکات مهم و طلایی در مورد جوجه رنگی از راهنمایی هنگام خرید گرفته تا فراهم نمودن غذا، لانه و درمان بیماری های او را برای شما بیان کنیم:
جوجه رنگی من مرغ است یا خروس؟
شناسایی و تشخیص جنسیت جوجه رنگی کار سختی است زیرا نر و ماده آن بسیار شبیه به هم هستند و پرسیدن از فروشنده یا دامپزشک راهی آسان تر است. گاهی اوقات پرسش لازم نیست و شما خودتان هم با داشتن یکسری اطلاعات می توانید جنسیت جوجه رنگی را تشخیص دهید.
پرهای جوجه راهی بارزتر و آشکارتر برای شناسایی است. اگر شاه پرها در یک راستا و امتداد باشند نشان دهنده نر (خروس) بودن جوجه است ولی اگر پرها در یک راستا نبوده و کمی نامرتب باشد به طوری که در یک راستا یک پر بزرگ و بلند و پر کناری آن کوچک و کوتاه باشد ماده (مرغ) بودن جوجه را برای ما اثبات می کند. جثه جوجه های رنگی راه دیگری برای تشخیص جنسیت است اگر دو جوجه داشته باشیم که هر دو در سن 3 یا 4 هفتگی باشند، آن جوجه که جثه و سر بزرگ تری دارد نر (خروس) بوده و دیگری که جثه ریزتر و سر کوچک تری دارد ماده (مرغ) می باشد.
نکات مهم هنگام خرید جوجه رنگی
کسانیکه قصد خرید جوجه رنگی را دارند و می خواهند از آنها در منزل مراقبت کنند نیاز به یکسری اطلاعات در این زمینه دارند که عبارتند از:
- بهترین زمان خرید جوجه رنگی از اوایل بهار تا اوایل تابستان است.
- بر حسب شرایط خود یعنی فضای موجود و توانایی فراهم غذا، تعداد جوجه ها را انتخاب کنید.
- جوجه های رنگی ارزان تر از جوجه های بالغ هستند اما به مراقبت بیشتری احتیاج دارند.
- یک جوجه رنگی سالم پاهای صاف، بدن سفت و پرهای سالمی دارد.
- جوجه ای که در گوشه ای قرار گرفته و تکان نمی خورد نشانه داشتن بیماری است.
- پرهای جوجه رنگی را به دقت بررسی کنید که شپش در لای پرها نباشد.
- جوجه ای سالم است که هوشیار بوده و چشمانی روشن و سرحال دارد.
- جیک جیک زیاد جوجه نشان دهنده سالم بودن او است.
چگونه یک لانه برای جوجه رنگی در خانه بسازیم؟
یک جعبه کارتنی انتخاب کنید که به اندازه کافی فضا برای جوجه شما داشته باشد. به طور مثال یک جعبه 40*40*40 سانتی متری اندازه مناسبی برای یک جوجه است. برای بستر جوجه از رول و پوشال خوب و باکیفیت استفاده کنید که راحتی و آسایش برای جوجه رنگی فراهم شود.
حفظ نظافت لانه جوجه رنگی مهم ترین کاری است که باید به آن توجه شود. ترجیحا هفته ای دوبار به جعبه سر بزنید و به تعویض پوشال و نظافت بستر بپردازید. در صورتی که به این وظیفه خود خوب عمل کنید میکروب و بیماری از جوجه شما دور خواهد شد.
دمای محل زندگی جوجه رنگی باید چطور باشد؟
جوجه رنگی ها بسیار ضعیف هستند و در صورتی که محل زندگی ها آنها سرد باشد سریعا سرما می خورند. بهترین دما برای جوجه رنگی بین 30 تا 34 درجه سلسیوس است. در نتیجه از نگهداری آنها در حیاط یا بالکن به طور جدی خودداری فرمایید زیرا می تواند منجر به مرگ آنها شود. برخی از مردم جوجه ها را در حمام نگهداری می کنند و این کار کاملا نادرست است زیرا در حمام رطوبت زیاد است و همین موضوع می تواند عاملی برای ایجاد تنگی تنفس جوجه شود.
غذای جوجه رنگی چیست؟
تمام جوجه ها برای اینکه سلامتی آنها تضمین شود به یک رژیم غذایی سالم نیاز دارند. دانخوری جوجه های رنگی همانند دانخوری جوجه یک روزه، پولت و سایر طیور باید سرشار از پروتئین، ویتامین و مواد معدنی که در تغذیه طیور موجود است مشابه باشد. در لیست زیر مواد غذایی مفید و مناسب جوجه های رنگی را برای شما قرار داده ایم که عبارتند از:
- پروتئین: کنجاله سویا، کرم ها و حشرات سرشار از پروتئین برای جوجه های رنگی هستند.
- غلات: گندم، ذرت، جو و حبوبات پخته شده
- سبزیجات: سبزیجات تازه علاوه بر اینکه خواص بسیاری برای جوجه ها دارد، هضم غذا را آسان تر می کند و سیستم ایمنی آنها را قوی می کند.
- استارتر یا پیش دان: دان آماده مخصوص طیور که یک غذای کامل برای جوجه های تازه متولد شده برای تقویت سیستم ایمنی و رشد سریع تر آنهاست که تا هفته دوم می تواند مورد استفاده قرار گیرد و سپس میان دان و پس دان برای مراحل بعدی جیره غذایی جوجه رنگی قرار داده شود.
- کلسیم: پوست تخم مرغ آسیاب شده و کنجاله آفتابگردان منبع عالی کلسیم برای جوجه رنگی است.
- ویتامین دی: به طور طبیعی اگر جوجه در معرض نور خورشید قرار گیرد این ویتامین برایش تامین می شود اما اگر در آپارتمان و محیط بسته است مکمل ویتامین دی پیشنهاد می شود.
- آب: جوجه ها روزانه به مقداری آب کافی نیاز دارند و اهمیت به بهداشتی بودن آب از نکات ضروری است. آبخوری جوجه رنگی همیشه باید پر از آب باشد و در دسترس او قرار گیرد.
- میوه: یک جوجه رنگی اغلب میوه ها مثل سیب، گلابی، گیلاس و زردآلو را بدون دانه و هسته می تواند مصرف کند.
غذای ممنوعه و مضر جوجه رنگی کدام است؟
از غذای خودتان به جوجه رنگی ندهید! اغلب غذاهای ما ایرانی ها حاوی پیاز می باشد در صورتی که پیاز برای جوجه رنگی سمی و مضر است. لبنیات هم ممنوع! زیرا حاوی لاکتوز است و بدن جوجه توانایی هضم لاکتوز را ندارد.
ساختمان بدنی اغلب طیور مشابه هم است و غذاهای ممنوعه برای تمام گونه ها مشترک است اگر قصد دارید با تمام غذاهای ممنوعه آشنا شوید به مقاله " معرفی 16 غذای ممنوعه برای عروس هلندی که نمی دانید" مراجعه فرمایید.
داروی تقویتی برای جوجه رنگی
اگر جوجه رنگی شما ضعیف و بی حال است و هنگام راه رفتن به زمین می خورد نشانه کمبود برخی ویتامین های ضروری بدن اوست که در اینجا برای اینکه جوجه سریعا به وضعیت جسمانی مطلوب برگردد استفاده از داروهای تقویتی مخصوص جوجه ها گزینه مناسبی است. البته در ابتدا تهیه یک شربت شیرین را امتحان کنید و این یک روش خانگی است. یک لیتر آب به همراه یک قاشق شکر را تهیه کنید و به جوجه خود بدهید با این کار ممکن است مشکل بی حالی او بر طرف شود.
مولتی ویتامین مینراویت ارس یک مکمل قوی که سرشار پروتئین، مواد معدنی و ویتامین است و به سرعت سر حالی و شادابی را به جوجه رنگی باز می گرداند.
واکسن های جوجه رنگی
جوجه های رنگی ناقل بسیاری از بیماری ها به انسان ها هستند و حتی گفته می شود نگهداری آنها در صورتی که واکسینه نشوند خطرناک اند. آنفولانزای پرندگان، باکتری سالمونلا از جمله بیماری هاست که از جوجه رنگی به انسان منتقل می شود و در صورت انتقال منجر به ایجاد مشکلات گوارشی خواهد شد.
بهترین راه برای جلوگیری از انتقال بیماری، واکسیناسیون جوجه رنگی ها است. دارو و واکسن حتما باید زیر نظر دامپزشک طیور و توسط افراد متخصص انجام شود.
چه حیواناتی جوجه رنگی ها را می خورند؟
اگر از جوجه رنگی ها در یک خانه حیاط دار روستایی نگهداری و آنها را در حیاط رها می کنید تا از حلزون ها و سایر حشرات تغذیه کنند باید بدانید که اگر حواستان نباشد جان آنها در خطر است. روباه و گربه دو حیوانی هستند که جوجه غذای مورد علاقه آنها می باشد، در نتیجه برای حفظ امنیت جانی جوجه ها باید مراقب آنها باشید.
کارهای مورد علاقه جوجه رنگی چیست؟
جوجه رنگی ها علاقه زیادی به دویدن و بازی کردن دارند و زمانی که از لانه خود خارج می شوند سریعا از این طرف خانه به آن طرف خانه می دوند. جوجه ها معمولا در هر جایی مدفوع می کنند پس باید مراقب این موضوع باشید تا مشکل ساز نشود.
جوجه ها از اینکه با وسایل بازی خود بازی کنند بسیار لذت می برند و سرگرم می شوند. کافی است به مراکزی که لوازم تزئینی حیوانات خانگی دارند سر بزنید و برای او وسیله سرگرمی فراهم کنید و داخل لانه قرار دهید تا روحیه شاد او حفظ شود.
علائم و درمان جوجه رنگی مریض
مراقبت و نگهداری از جوجه رنگی ها مسئولیت خاص خود را می طلبد و قطعا هنگام بیماری او، شما وظیفه درمان و برگرداندن سلامتی جوجه را دارید. معمولا در جوجه ها علائم بیماری پنهان است اما شما با شناخت کافی از جوجه خود به راحتی می توانید بیمار بودن یا نبودن او را تشخیص دهید. علائم رایج بیماری در جوجه رنگی:
- بی حالی یا بی تحرکی
- از دست دادن اشتها
- مدفوع خیلی طبیعی (اسهال یا رنگ آن)
- مقعد کثیف
- عطسه و خس خس سینه
- چشم ورم کرده و ترشح چشم
- ریزش پر
در ابتدا لازم است بگوییم در صورتی که هر یک از علائم نام برده شده را مشاهده کردید از لمس مستقیم جوجه خودداری کنید و ترجیحا از ماسک استفاده کنید. اقداماتی که باید انجام شود این است که جوجه بیمار را از سایر جوجه ها جدا کنید تا جوجه رنگی های سالم بیمار نشوند. یک فضای قرنطینه گرم و راحت برای جوجه بیمار فراهم کنید تا در آن استراحت کند. سعی کنید علت بیمار شدن او را کشف کنید تا به دامپزشک را در جریان قرار دهید و او روش درمان بهتری را در نظر بگیرد. برخی از بیماری ها همچون کمبود ویتامین، شپش و جراحات خفیف را می توان در خانه بدون مراجعه به دامپزشک درمان کرد.
در این دوران غذاهای مقوی و پر انرژی را برای جوجه رنگی در نظر بگیرید. مکمل ها و داروهای تجویز شده توسط دامپزشک در سرعت روند بهبود بیماری تاثیر گذار است.
اگر جوجه دچار اسهال شده باشد قطعا بدن او با کم آبی دچار می شود پس ظرف آبخوری پر از آب آشامیدنی بهداشتی شود و در اختیار او قرار گیرد. سرکه سیب هم به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن جوجه رنگی گزینه خوبی است که چند قطره به آب آشامیدنی او افزوده شود. با اقدام سریع، ارائه مراقبت مناسب و فراهم نمودن شرایط برای بهبودی می توانید به جوجه رنگی خود سلامتی را مجدد باز گردانید.
سوالات متداول
چون جوجه ها عادت به نوک زدن برای غذا خوردن دارند ممکن است به هم نوع خود نوک بزند و اصطلاحا به بیماری "کانیبالیسم" دچار شده و راهکار آن جدا کردن جوجه رنگی ها از هم است.
منجر به سرحال شدن جوجه رنگی بی حال می شود. توجه کنید صرفا باید رایحه آن را استشمام کند نه اینکه مصرف کند.
از آنجایی که او بسیار اجتماعی است در صورت تنها بودن به افسردگی دچار می شود. ترجیحا حداقل 2 جوجه در یک لانه باشد.
نشانه کمبود کلسیم است. راهکار آن آسیاب کردن پوست تخم مرغ و افزودن به غذای جوجه رنگی است.
جوجه رنگی ها معمولا زود می میرند اما اگر مراقبت خوب داشته باشند و به بیماری دچار نشوند تا 10 سال هم عمر می کنند.
سخن آخر
در این مقاله سعی بر این بود تمام نکات مهم در مورد طریقه نگهداری و مراقبت جوجه رنگی های زیبا را برای شما بیان کنیم اما نکته مهم که در اینجا لازم است بیان کنیم این است که ترجیحا از مراکز معتبر نسبت به خرید جوجه رنگی اقدام کنید زیرا بسیاری از آنها که در خیابان ها فروخته می شوند و ارزان قیمت هستند واکسینه نشده و ناقبل بیماری اند. در صورت مشاهده علائم بیماری گفته شده در مقاله سریعا به دامپزشک مراجعه کنید و فراموش نکنید که شما مسئول فراهم کردن نیازهای اساسی جوجه رنگی خود هستید.