اگر شما هم یک گربه دوست داشتنی در خانه دارید، احتمالا به این فکر کرده اید که چطور می توانید سلامت و رفاه او را تأمین کنید. یکی از مهم ترین تصمیماتی که هر صاحب گربه باید بگیرد، موضوع عقیم کردن است. این عمل ساده نه تنها به جلوگیری از مشکلات پزشکی کمک می کند، بلکه می تواند رفتاری سالم تر و آرام تر برای گربه شما به ارمغان آورد. در این مقاله به شما توضیح می دهیم که چرا عقیم سازی گربه ها، انتخابی هوشمندانه است و چگونه می تواند به افزایش کیفیت زندگی آنها کمک کند.
عقیم کردن گربه چیست؟
عقیم سازی گربه ها یکی از رایج ترین روش های جراحی جهت جلوگیری از تولیدمثل و کاهش رفتارهای نامطلوب در گربه ها انجام توسط دامپزشک انجام می شود و به دو دسته تقسیم می شود:
- عقیم سازی گربه های نر (که به آن اخته کردن هم گفته می شود)
- عقیم سازی گربه های ماده
عقیم کردن گربه نر یا اخته کردن
در این روش، بیضه های گربه نر برداشته می شود. این عمل موجب از بین رفتن منبع اصلی هورمون تستوسترون در بدن گربه می شود. تستوسترون نقشی کلیدی در رفتارهای جنسی و برخی از رفتارهای تهاجمی گربه های نر دارد. به طور معمول، پس از انجام این عمل، گربه های نر کمتر تمایل به گریز از خانه، جنگیدن با گربه های دیگر و ادرار کردن به منظور جذب گربه های ماده پیدا می کنند. این تغییرات در رفتار می تواند باعث شود گربه های نر بیشتر در محیط خانه بمانند و کمتر دچار آسیب های ناشی از تصادف یا درگیری با دیگر حیوانات شوند.
مطالعه بیشتر: معرفی بیش از 220 اسم گربه نر و ماده ایرانی و خارجی + معنی و تلفظ
عقیم کردن گربه های ماده
در مورد گربه های ماده، عمل عقیم سازی شامل برداشتن تخمدان ها و معمولاً رحم است. این روش نه تنها از تولید مثل جلوگیری می کند، بلکه از بروز بیماری های رحمی مانند عفونت های رحمی (پیومترا) و برخی انواع سرطان نیز پیشگیری می کند. گربه های ماده عقیم شده معمولاً کمتر دچار رفتارهای جلب توجه و تولید صداهای بلند در دوران فحلی می شوند.
دلایل عقیم کردن گربه
عقیم کردن گربه ها فواید زیادی برای خود گربه، صاحب آن و حتی جامعه دارد. این عمل ساده و معمولی، تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و علاوه بر اینکه این روش از تولید مثل جلوگیری می کند، به سلامت و رفاه گربه کمک کرده و از بروز مشکلات رفتاری و پزشکی جلوگیری می کند. در اینجا میخواهیم به 8 مورد از مزایای آن اشاره کنیم:
کنترل جمعیت
یکی از دلایل اصلی برای عقیم کردن گربه ها، کمک به کنترل جمعیت است. هر ساله تعداد زیادی گربه بدون خانه به دنیا می آیند و پناهگاه ها نمی توانند برای همه آن ها مراقبت و سرپناه فراهم کنند. بسیاری از گربه های سالم هر ساله کشته می شوند، چرا که تعداد حیوانات نیازمند خانه بیش از حد است. با عقیم کردن گربه ها، می توانید نقش مهمی در جلوگیری از تولد گربه های ناخواسته ایفا کنید.
جلوگیری از مشکلات سلامتی در آینده
عقیم سازی گربه های ماده از بروز عفونت های رحمی و تومورهای سینه جلوگیری می کند، که در ۹۰ درصد موارد ممکن است بدخیم شوند. انجام عقیم سازی قبل از اولین دوره گرما بهترین پیشگیری را در برابر سرطان های رحم، تخمدان و سینه برای گربه فراهم می آورد. عقیم کردن گربه های نر نیز از تومورهای بیضه و مشکلات پروستات پیشگیری می کند.
علاوه بر جلوگیری از سرطان ها، عقیم سازی می تواند احتمال ابتلا به لوسمی و ویروس نقص ایمنی گربه (FIV) را کاهش دهد، چرا که این ویروس ها از طریق انتقال از گربه های دیگر منتقل می شوند. این امر به ویژه در مورد گربه های نر صادق است. نرهای عقیم شده کمتر به مبارزه با سایر گربه ها پرداخته و بنابراین شانس ابتلای آن ها به بیماری های واگیردار از طریق زخم ها و گزش ها بسیار کاهش می یابد و در نهایت منجر به افزایش طول عمر گربه می شود.
ایمن بودن
عقیم کردن گربه ها از سن ۸ هفتگی کاملاً بی خطر است. انجام این عمل در سنین پایین تر می تواند مزایای متعددی داشته باشد، از جمله کاهش رفتارهای تهاجمی و مزایای سلامتی که پیش تر توضیح داده شد. برای پیشگیری از رفتارهای نامطلوب مانند ادرارپاشی و همچنین جلوگیری از بارداری، توصیه می شود گربه را پیش از رسیدن به بلوغ، یعنی حدود ۵ ماهگی، عقیم کنید. برخلاف باور رایج، نیازی نیست تا اولین گرما یا زایمان گربه صبر کنید؛ این یک افسانه است و عقیم سازی زود هنگام برای سلامت گربه ایمن تر و مفیدتر خواهد بود.
کاهش پرخاشگری در گربه های نر
عقیم کردن گربه های نر می تواند به کاهش رفتارهای تهاجمی آن ها کمک کند. این گربه ها پس از عقیم سازی کمتر احتمال دارد برای نشان دادن قلمرو خود اقدام به ادرارپاشی کنند. همچنین، تمایل آن ها به پرسه زدن و دور شدن از خانه کاهش می یابد، که این امر می تواند به امنیت بیشتر و کاهش درگیری با سایر گربه ها منجر شود.
باعث افزایش وزن نمی شود!
عقیم سازی گربه ها به تنهایی منجر به افزایش وزن نمی شود. درست مانند هر گربه دیگری، اگر میزان غذای مصرفی آن ها را تحت کنترل داشته باشید و فرصت کافی برای فعالیت و بازی به آن ها بدهید، افزایش وزن به مشکلی تبدیل نخواهد شد. مدیریت مناسب تغذیه و ورزش، کلید حفظ وزن سالم گربه ها پس از عقیم سازی است.
کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی
هزینه عقیم سازی گربه معمولاً بسیار کمتر از هزینه های مربوط به مراقبت های پزشکی یک گربه باردار و نگهداری از یک بستر جدید از بچه گربه ها است. عقیم کردن نه تنها هزینه ها را کاهش می دهد، بلکه از مسئولیت های اضافی ناشی از بارداری و زایمان نیز جلوگیری می کند.
خانه ای تمیزتر و خوشبو تر
عقیم سازی گربه های آپارتمانی به داشتن خانه ای تمیزتر و خوشبوتر کمک می کند. گربه های نر پس از عقیم سازی کمتر تمایل به ادرار پاشی برای علامت گذاری قلمرو دارند و در گربه های ماده نیز با حذف دوره های گرما، تولید مایعات باروری متوقف می شود. این تغییرات باعث می شود محیط خانه آرام تر، پاکیزه تر و خوشبوتر باقی بماند.
تاثیری روی شخصیت نمی گذارد
عقیم سازی هیچ تغییری در شخصیت گربه شما ایجاد نمی کند. اگر گربه تان قبل از جراحی بازیگوش، مهربان و دوست داشتنی بوده است، این ویژگی ها پس از عقیم سازی نیز حفظ خواهند شد. گربه شما همچنان به شما عشق می ورزد و بهترین همراه و دوستتان باقی می ماند.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع گربه؛ معرفی +15 نژاد گربه و ویژگی ها
معایب عقیم سازی گربه
عقیم سازی گربه ها، علی رغم مزایای بسیاری که دارد، می تواند معایب و چالشهایی نیز به همراه داشته باشد که در ادامه به آن ها اشاره می شود:
خطرات جراحی
مانند هر عمل جراحی دیگر، عقیم سازی نیز خطراتی مانند عوارض بیهوشی، عفونت یا واکنش های نامطلوب به داروها را به همراه دارد.
تغییرات رفتاری
در برخی موارد، عقیم سازی ممکن است به تغییراتی در رفتار گربه منجر شود، هرچند این تغییرات معمولاً به شدت منفی نیستند.
تاثیر بر متابولیسم و انرژی
تغییرات در سطح هورمون ها ممکن است بر متابولیسم، توده عضلانی و سطح انرژی گربه اثر بگذارد، که در برخی موارد می تواند به کاهش فعالیت و افزایش وزن منجر شود.
مشکلات مفصلی
گربه های عقیم شده ممکن است بیشتر در معرض خطر برخی مشکلات مفصلی قرار بگیرند، به ویژه اگر وزن آن ها بیش از حد افزایش یابد.
افزایش خطر مشکلات دستگاه ادراری
گربه های عقیم شده ممکن است بیشتر در معرض خطر برخی مشکلات دستگاه ادراری قرار داشته باشند، به خصوص اگر رژیم غذایی مناسب نداشته باشند.
ناتوانی در تولید مثل
با عقیم سازی، گربه دیگر قادر به تولید مثل نخواهد بود، که ممکن است برای برخی از صاحبان این موضوع یک چالش عاطفی باشد.
نیاز به دوره نقاهت
پس از جراحی، گربه نیاز به دوره نقاهت دارد که در این مدت باید به دقت تحت نظر باشد و از او مراقبت ویژه شود.
مطالعه بیشتر: همه چیز درباره پرشین کت؛ زیباترین نژاد گربه خانگی
بهترین سن عقیم کردن گربه چه سنی است؟
گربه ها از حدود پنج ماهگی به بلوغ جنسی می رسند. برای پیشگیری از بارداری های ناخواسته، توصیه می شود گربه ها را در حدود چهار ماهگی، پس از تکمیل واکسیناسیون اولیه، عقیم کنید. با این حال، برخی دامپزشکان همچنان عقیم سازی را در پنج یا شش ماهگی پیشنهاد می کنند. همچنین، انجام این عمل برای گربه های مسن تر نیز کاملاً ایمن است و نگرانی خاصی ایجاد نمی کند. انتخاب زمان مناسب بستگی به وضعیت سلامت گربه و توصیه دامپزشک دارد.
آیا عقیم کردن گربه همراه با بخیه است؟
عقیم سازی گربه نر معمولاً بدون نیاز به بخیه انجام می شود. در این جراحی، که به آن اخته کردن هم گفته می شود، تنها بیضه ها برداشته می شوند و معمولاً نیازی به بخیه زدن نیست. این عمل نسبت به عقیم سازی گربه های ماده ساده تر است و مدت زمان بهبودی آن نیز کوتاه تر می باشد. در بیشتر موارد، گربه های نر پس از جراحی تنها به چند روز استراحت نیاز دارند و می توانند به سرعت به فعالیت های روزانه خود بازگردند.
بخیه ها ممکن است قابل جذب باشند یا نیاز به برداشتن داشته باشند، که این امر به تصمیم دامپزشک بستگی دارد. در هر صورت، مراقبت از بخیه ها برای جلوگیری از عفونت و اطمینان از بهبودی صحیح بسیار مهم است.
مراقبت های بعد از عقیم کردن گربه چیست؟
پس از انجام شدن فرآیند عقیم سازی گربه، یکسری مسئولیت ها و وظایفی را شما به صاحب گربه در اختیار دارید تا با عمل به آن و رعایت این نکات، گربه شما به سرعت بهبود یابد و زندگی شاد و سالمی را ادامه دهد.
- ایجاد محیط آرام و راحت: گربه تان را در یک محیط آرام و به دور از سر و صدا و فعالیت زیاد نگه دارید و همچنین محل استراحت باید تمیز، گرم و راحت باشد.
- مراقبت از زخم جراحی: به طور منظم زخم جراحی را بررسی کنید. باید خشک و تمیز باشد و نشانه هایی از عفونت مانند تورم، قرمزی یا ترشح نداشته باشد. مراقب باشید که از لیسیدن زخم گربه عقیم شده توسط گربه جلوگیری کنید.
- فعالیت محدود: فعالیت گربه را برای چند روز محدود کنید تا بهبودی کامل زخم تضمین شود و از پرش و فعالیت شدید گربه جلوگیری کنید.
- تغذیه مناسب: پس از جراحی، گربه ممکن است اشتهای کمتری داشته باشد. از غذای گربه سبک و آب کافی استفاده کنید و توجه داشته باشید که در صورت بی اشتهایی طولانی یا هرگونه تغییر غیرعادی، با دامپزشک مشورت کنید.
- داروها: اگر دامپزشک دارویی تجویز کرده است (مانند مسکن یا آنتی بیوتیک)، طبق دستورالعمل به گربه بدهید و از داروهای انسانی برای گربه ها بپرهیزید.
- مراجعه به دامپزشک در صورت نیاز: اگر گربه شما علائمی مانند تب، بی حالی، استفراغ، یا نشانه های عفونت زخم داشت، فوراً با دامپزشک تماس بگیرید و همچنین برای بررسی وضعیت زخم و برداشتن بخیه (در صورت نیاز)، زمان مراجعه به دامپزشک را فراموش نکنید.
- زمان لازم برای بهبودی کامل: بهبودی گربه معمولاً بین 7 تا 10 روز طول می کشد. در این مدت، به نظارت دقیق نیاز دارد و رفتار گربه پس از این مدت به حالت عادی بازمی گردد.
مطالعه بیشتر: همه چیز در مورد گربه هیمالین { تاریخچه او (سیامی و پرشین) + ظاهر و رفتار}
هزینه عقیم سازی گربه نر و ماده چقدر است؟
عقیم سازی گربه، چه نر باشد و چه ماده، تنها یک هزینه نیست، بلکه سرمایه گذاری در آینده سلامتی و آسایش اوست. هزینه این جراحی بسته به جنسیت گربه و خدمات کلینیک می تواند متفاوت باشد. معمولاً عقیم سازی گربه ماده به دلیل پیچیدگی جراحی کمی گران تر است، اما با پیشگیری از هزینه های ناشی از بیماری های جدی مثل عفونت های رحمی یا سرطان، به وضوح مقرون به صرفه تر به نظر می رسد. این هزینه، نه تنها شما را از مخارج اضافی ناشی از مراقبت از بارداری یا تولد بچه گربه ها رها می کند، بلکه به گربه تان زندگی طولانی تر و سالم تری هدیه می دهد.
عقیم کردن گربه ماده با آمپول چگونه است؟
یک مطالعه جدید نشان داده است که یک تزریق ژن درمانی با استفاده از هورمون آنتی مولرین (AMH) ممکن است برای متوقف کردن دائمی تولید مثل گربه های ماده کافی باشد. این روش که به طور مؤثر تخمک گذاری را تنظیم و رشد فولیکول ها را سرکوب کرده و می تواند جایگزین ایمن تر و کارآمدتری نسبت به روش های سنتی مانند جراحی عقیم سازی باشد. با توجه به اینکه 80 درصد از بیش از 600 میلیون گربه ولگرد در سراسر جهان بدون صاحب هستند، این روش می تواند به کاهش جمعیت گربه های خیابانی و بی خانمان نیز، بدون نیاز به جراحی و نقاهت دوران پس از جراحی کمک کند.
نتیجه گیری
عقیم سازی گربه ها، با مزایای فراوانی که برای سلامتی و رفتار آنها به همراه دارد، نه تنها به کاهش جمعیت گربه های بی خانمان کمک می کند، بلکه امنیت و رفاه گربه های خانگی را نیز بهبود می بخشد. این عمل، به خصوص در صورت انجام در سنین مناسب، می تواند از بروز مشکلات پزشکی و رفتاری جلوگیری کند و به زندگی طولانی تر و سالم تر گربه ها منجر شود. بنابراین، با تصمیم گیری به موقع برای عقیم سازی و ارائه مراقبت های مناسب مانند غذای بچه گربه مغذی و تشویقی گربه لذیذ می توانید به آنها زندگی بهتر و شادتری هدیه دهید.
